معنای صفت «سکولار» چیست؟
سکولاریسم و سکولاریزاسیون یعنی چه؟
هم چنین «لائیک» و «لائیسیته» چه معنایی دارند؟
در بحث دین و دولت مدام به این گونه اصطلاح‌ها برمی‌خوریم. توصیف و توضیح آنها پای مجموعه‌ای از اصطلاح‌های دیگر را پیش می‌کشد. لازم است آنها را تعریف کنیم / با تعاریف مختلف از آنها آشنا باشیم، تا سخنمان دقت داشته باشد و یکدیگر را بهتر بفهمیم.
در بحث سکولاریسم و پلورالیسم، آشنایی با مختصات عصر جدید اهمیت ویژه‌ای دارد:
عصر جدید چگونه آغاز شد؟
این عصر چه پیامدهایی داشته است؟
مدرنیته به چه معنا است؟
مدرنیزاسیون یعنی چه و مدرنیزاسیون در جامعه‌ای چون ایران چگونه پیش رفته است؟
معنای سنت چیست؟
معنای اصلاح مذهبی چیست و رفرماسیون در مسیحیت چه تأثیرهایی بر روی رابطه دین و دولت گذاشته است؟
پرسش‌هایی از این دست مضمون جلسه دوم را تشکیل می‌دهند.
به این پرسش‌ها بیندیشید:
اندیشه تجدد چگونه به ایران راه یافت؟
رابطه فلسفه و دین و علم و دین در دوران پیش از عصر جدید چه تفاوتی با رابطه آنها در عصر جدید دارد؟
رابطه دو جنس در دوران ما چه تفاوتی با دوران کهن دارد و آیا رواست قالب‌های کهن را بر رابطه آنها در دوران ما تحمیل کرد؟ (موضوع بحث)
موضوعی برای انشا:
این اصطلاح‌ها را تعریف کنید: دولت سکولار، دولت لائیک، روشنفکر سکولار، روشنفکر لائیک.
برای مطالعه:
تارنمای دمکراسی – فصل ۱۳، آزادی ادیان.
سیدنی هوک، دموکراسی
محمدرضا نیکفر، خاستگاه و چیستی عصر جدید