اولین مورد ابتلا به بیماری کرونا در ایران ۳۰ بهمن ۹۸ از طرف مقامات جمهوری اسلامی اعلام شد. در ۲۳ اسفند ۹۸ وضعیت ایران از نظر ابتلا به کرونا پس از چین با ۸۰۸۱۵ مورد و ایتالیا با ۱۵۱۱۳ مورد در جایگاه سوم قرار دارد. البته این آمار بر اساس آمار رسمی اعلام‌شده از سوی دولت‌هاست و مشخصا آمار رسمی مقامات جمهوری اسلامی دقیق نیست. چه آنکه بسیاری از کارشناسان و مسئولان جمهوری اسلامی، از آمار و اخباری بسیار بیشتر پرده برداشته‌اند.
نمایشی از دروغ و انکار و ابهام در ایران درباره این بحران جاری ست. اهمال‌کاری دولت به همین ختم نشده است و عادی‌سازی اوضاع در رسانه‌ها توسط حسن روحانی و مخالفت نهادهای بالادستی با قرنطینه شهر قم – به عنوان کانون شیوع ویروس کرونا – موجب شیوع سریع این ویروس به دیگر شهرها و بالا‌رفتن فاجعه‌بار آمار مبتلایان و جان‌باختگان شد.
نمایشی از دروغ و انکار و ابهام در ایران درباره بحران کرونا جاری ست
در پی به‌وجود‌آمدن این فاجعه برخی گروه‌ها و چهره‌های مردمی داخل و خارج از کشور، همچون پزشکان، پرستاران، هنرمندان، سلبریتی‌ها و حتی مراجع محلی – منطقه‌ای در شهرهای کوچک تلاش کردند به طور خودجوش با پیام در خانه بمانیم مردم را به قرنطینه‌کردن خود و خانواده و ماندن در خانه تشویق کنند. «شبکه فرشگرد» – که بنا به گفته خود برای براندازی جمهوری اسلامی تلاش می‌کند – تلاش کرد با صدور یک بیانیه به این هشتگ هویت کمپینی بدهد و به مثابه یک کارزار آن را جلو ببرد.
این گروه سیاسی که در سال ۹۷ اعلام موجودیت کرده است در بیانیه‌ای که در این باره صادر کرد بر این نکته تاکید کرد که: «با توجه به عدم به کارگیری روش‌های پذیرفته‌شده جهانی برای کنترل و مهار این بیماری از سوی حکومت، تنها راه پیش‌روی شهروندان، به حداقل رساندن فعالیت‌های شهری و خودداری از رفتن به محل‌های کار، مدارس و دانشگاه‌ها است». این گروه از هنرمندان و دیگر فعالان عرصه مدنی نیز دعوت کرد به کمپین «در خانه بمانیم» بپیوندند. این عبارت در فضای مجازی و با تلاش این شبکه و حامیان آن به هشتگی پربسامد تبدیل شد و درواقع زمینه‌ساز همدلی گسترده بین کسانی شد که خود را بی‌دفاع و بی‌دولت احساس می‌کردند.
متخصصان اپیدمیولوژی معتقدند درکنارهم بودن افراد جامعه شیوع این بیماری را به طور وحشتناکی تسریع می‌دهد و مهم‌ترین راهکار برای پیشگیری و مقابله با کروناویروس و هر ویروس دیگر را اصل خودمراقبتی دانسته‌اند. بنابراین توصیه متخصصان در درجه نخست به پیشگیری و خودمراقبتی و ممانعت از انتشار ترشحات ناشی از سرفه و عطسه و تلاش برای کاستن از سطح آلودگی محیط است؛ مواردی که می‌تواند به پیشگیری بهتر و مقابله با شیوع این ویروس کمک کند.
شاید به صراحت بتوان گفت که به‌وجود‌آمدن هشتگ «در خانه بمانیم» در یک مبارزه خودجوش مردمی با اهمال‌کاری و ساده‌انگاری مقامات جمهوری اسلامی به وجود آمده است که جنایتکارانه در پی عادی‌سازی شرایط بودند. خودجوش بودن این مبارزه را می‌توان از پراکندگی آغاز‌گران و آفرینندگان این هشتگ حدس زد که خود نشان می‌دهد برخاسته از یک عزم ملی و پویش مردمی است. اگرچه شبکه فرشگرد در ادامه تلاش کرد به این پراکندگی سامان ببخشد و آن را به صورت هدفمند جلو ببرد.
درکنارهم بودن افراد جامعه شیوع این بیماری را به طور وحشتناکی تسریع می‌دهد
چرا در بالا از صفت جنایتکارانه برای شرح واکنش مقامات حکومتی استفاده شده است؟ کافی‌ست به اظهارات آنان مراجعه کنیم. ۱۴ اسفند و در حالی که صدها ایرانی بر اثر ابتلا به کرونا جان باخته بودند، علی خامنه‌ای در مصاحبه‌ای تلویزیونی ادعا کرد که بیماری کرونا بلای آنچنان مهمی نیست! رهبر جمهوری اسلامی به جای آنکه از تدابیر محافظتی و قرنطینه‌کردن شهرها و مناطق شیوع آن خبر دهد یا حتی درخواست در‌خانه‌ماندن را مطرح کند، از مردم خواست برای دفع این بلا به طور مشخص «دعای هفتم صحیفه سجادیه» را بخوانند! اسف‌بارتر از همه گفتار محمد سعیدی، امام جمعه قم، بود که در مخالفت با قرنطینه‌کردن «حرم» این شهر گفت: «ما این حرم مقدس رو دارالشفا می‌دانیم. بنابراین باید اینجا باز باشه و باید مردم با قدرت بیایند.» پیش‌تر نیز حسن روحانی در ۶ اسفند بر سیاق همین انکار و ابهام و دروغ، وجود این بیماری را توطئه دشمن خواند و گفت: «از روز شنبه [۱۰ اسفند] همه روال‌ها به‌صورت عادی خواهد بود.»
این مواضع جنایتکارانه است چون عادی‌سازی این شرایط و کم‌توجهی به این بحران آمار مبتلایان و جان‌باختگان را، شهر به شهر، به طور هولناکی افزایش داد.
خامنه‌ای ادعا کرد که بیماری کرونا بلای آنچنان مهمی نیست
ولی در این میان و در روزهای آخر اسفند ۹۸، همچنان کاربران شبکه‌های اجتماعی به طور مداوم با استفاده از این هشتگ، مردم را به در‌خانه‌ماندن تشویق می‌کنند. انتشار ویدیوهای پزشکان و متخصصان برای آگاه‌سازی مردم و لزوم در‌خانه‌ماندن، نیز موجب شد حساسیت‌ها روز‌به‌روز بالاتر برود تا جایی که با این هشتگ مطالبی با عنوان «تنها جای امن، خانه است» نیز منتشر شده است. همگی این کاربران متفق‌القول هستند که حکومت با تاخیر در اعلام مشاهده این بیماری، عدم تجهیز به موقع بیمارستان‌ها، عدم قرنطینه شهرها به‌خصوص قم، عدم توقف پروازها به چین و … اهمال‌کاری کرده است. حال خود مردم باید مسئولانه برای سلامت خود و سایرین اقدامی انجام دهند.
همه کاربران بر اهمال‌کاری، عدم قرنطینه قم و تجهیز بیمارستان‌ها توسط حکومت با هم متفق‌القولند
در این میان شهروندانی نیز هستند که به علت بحران گسترده اقتصادی در کشور، نمی‌توانند دست به قرنطینه‌سازی خود بزنند؛ نمی‌توانند در خانه بمانند. مشکلات اقتصادی آنان را ناچار به خیابان می‌کشاند. از این رو برخی چهره‌های معروف همچون «هادی عقیلی» – فوتبالیست سابق تیم ملی – از دولت خواسته‌اند حداقل برای یک ماه از صدور قبوض مختلف خودداری کند و بر مردم آسان بگیرد تا بتوانند بدون نگرانی مالی چندانی در خانه بمانند.
شهروندانی هستند که به علت بحران گسترده اقتصادی در کشور، نمی‌توانند در خانه بمانند
حکومت برای قرنطینه‌سازی که کاری نکرد، حداقل به قرنطینه‌سازی خودجوش مردمی احترام بگذارد و آنان را اذیت نکند؛ مردمی که در غیاب کارآمدی دولت خود هوای یکدیگر را دارند و باید در خانه بمانند.