سیلاب در ایران حواشی گسترده و مهمی داشته است؛ از جمله حواشی این روزهای سیلاب، ورود نیروهای شبهنظامی عراقی و افغانستانی به ایران است؛ اما آنچه در این میان بیش از بقیه، برجسته شده است، حضور نیروهای شبه نظامی عراقی است؛ از گروهی که در میان ایرانیان، خوشنام نیست؛ حشدالشعبی. در سالهای اخیر نیز در خود عراق نیز برخی شهروندان شیعه، در اعتراض به دخالتهای جمهوری اسلامی در عراق، به دفاتر حشدالشعبی حمله بردهاند.
آنان در ایران چه میکنند؟
«ایرج مسجدی» – سفیر جمهوری اسلامی در عراق – این حضور را برای «کمک به سیلزدگان» دانست و گفت: «طی دو روز گذشته صدها نفر از سران عشایر و نخبگان عراقی از جمله اعضای حشدالشعبی با مراجعه به سفارت و سرکنسولگریهای کشورمان در دیگر شهرهای عراق، با اخذ ویزا برای کمک به سیل زدگان عازم استانهای لرستان و خوزستان شدهاند».
او در ادامه این را ناشی از «عمق علاقه و ارتباطات مردمی دو کشور همسایه» دانست و در توضیح بیشتر پیرامون حضور نیروهای عراقی در ایران گفت: « تعدادی از موکبهای مردمی و خودجوش عراقی نیز از برخی از شهرهای عراق از جمله بصره در قالب کاروانهایی در شهرهایی لرستان و خوزستان جهت کمک به سیل زدگان مستقر شدهاند و فقط روز گذشته ۲۰۰ نفر از جوانان و رؤسای عشایر عراق برای رساندن کمکهای مردم عراق به سیل زدگان با دهها خودرو عازم استانهای خوزستان و لرستان شدند».
اما این ادعای سفیر جمهوری اسلامی در عراق است و حشدالشعبی روایت دیگری از چرایی حضورش در ایران دارد. چنانکه «ایرنا» به نقل از حشدالشعبی نوشت: « واحد مهندسی و لجستیک این سازمان شامل دهها لودر و گریدر و ماشین های راهسازی دیگر پنجشنبه شب برای هدایت و مهار صحیح سیلاب و جلوگیری از ورود آن به مناطق شهری عازم مناطق مرزی ایران با عراق شده است…این واحد با هماهنگی مقامات ایرانی و عراقی وارد خاک ایران می شود تا مناطق مرزی دو کشور و شهر العماره مرکز استان میسان را از سیلاب گرفتگی نجات دهد». این اطلاعیه را به زبان عربی در وبسایت حشدالشعبی نیز میتوان یافت.
حشدالشعبی میگوید برای جلوگیری از ورود سیل به عراق وارد ایران شده است
نقش قاسم سلیمانی در این میان چیست؟
این ادعا اگرچه به صورت رسمی از سوی نهاد خاصی اعلام نشده است، اما میتوان حدس زد که حضور نیروهای شبهنظامی عراقی نمیتوانست بدون هماهنگی قاسم سلیمانی – فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران – باشد. همانطور که حشدالشعبی در قضایای میدانی جنگ کشورهای منطقه تحتنظر نیروی قدس سپاه پاسداران فعالیت میکند، به نظر میرسد در اینجا نیز این قاسم سلیمانی بوده است که به آنان دستور حضور در ایران را داده است.
چنانکه در صفحه اینستاگرام قاسم سلیمانی در ۱۸ فروردین ۱۳۹۸، پستی منتشر شده بود که در آن، قاسم سلیمانی – که در خوزستان حضور پیدا کرده بود – خواستار آن شده بود که «مدافعان حرم» برای کمک به سیلزدگان به خوزستان بروند. مدافعان حرم عنوانیست که برای نیروهای وابسته به جمهوری اسلامی در جنگ داخلی سوریه، استفاده میشود.
روزنامه «کیهان» تهران نیز این حدس را تایید میکند و درباره این موضوع مینویسد: «پس از بیانیه سردار سلیمانی برای کمک به مردم سیلزده، گروهها و طیفهای عراقی به منظور حمایت و کمکرسانی به مردم سیلزده کشورمان اعلام آمادگی کردند. بیش از ۲۰ موکب عراقی با محوریت حشدالشعبی عراق از مرزهای ایلام و خوزستان وارد کشور شدهاند».
نکته جالب توجه این است که علاوه بر حشدالشعبی، «فاطمیون» افغانستانی – دیگر نیروی حاضر در جنگ داخلی سوریه – نیز اکنون آنان نیز به ایران آمدهاند. فاطمیون نیز مانند حشدالشعبی زیر نظر نیروی قدس فعالیت میکند و به گفته برخی خبرگزاریها اکنون برای «کمکرسانی» به لرستان رفتهاند. خبرگزاری فارس درباره چگونگی حضور نیروهای فاطمیون در لرستان نوشته است: «فاطمیون جهت امدادرسانی در روستاهای چمگرداب، چممهر و بابازید مستقر شدند و پس از خارج کردن لوازم منزل سیل زدگان، گل و لای حاصل از سیلاب را از منازل خارج کردند».
«ربطی به مسائل امدادی ندارد»!
«علی صدرزاده» – یکی از کارشناسان مسائل خاورمیانه – درباره کیفیت حضور حشدالشعبی در ایران به این نکته اشاره میکند که در تحلیل این حضور نباید از یاد برد که حشدالشعبی، تشکیلاتی متشکل از گروههای مختلف است. حتی برخی گروهها که در این تشکیلات حضور دارند، مخالف جمهوری اسلامی هستند اما گروهی از حشدالشعبی که به ایران آمده است، گروه مقاومت اسلامی النجبا است که بیش از همه گروههای دیگر به جمهوری اسلامی وابستگی دارد.
به گفته آقای صدرزاده این گروه، اساسا توسط نیروی قدس سپاه پاسداران بنیان گذاشته شده است و از لحاظ ایدئولوژیک به شدت وابسته به جمهوری اسلامی است و بر حزبالله لبنان و دیگر گروههای شبهنظامی شیعه در منطقه تکیه دارد. این تحلیلگر بر این نکته تکیه میکند که این کمک میتوانست از طریق دولت عراق انجام بگیرد. بر این اساس، صدرزاده حضور این نیروها در ایران را بیربط به مسائل امدادی میداند.
«توس طهماسبی» – پژوهشگر مسائل نظامی – نیز حضور نیروهای شبهنظامی عراقی در ایران را کاملا سیاسی دانسته و ضمن مثال از تجربه ونزوئلا میگوید: «وارد کردن حشدالشعبی و فاطمیون به خوزستان، استفاده از فرصت سیل برای عادی سازی حضور شبهنظامیان خارجی در ایران به منظور استفاده از آنان در روزهای مبادای پیش رو در سال ۹۸ است. همین دیروز مادورو در شرایطی که کشور برق ندارد و مردم ونزوئلا در زبالهها دنبال غذا میگردند، اعلام کرد که یک میلیون نفر به نیروهای شبه نظامی مدافع حکومت اضافه میکند».
حضور نیروهای فاطمیون در لرستان
این دو تحلیل از توس طهماسبی و علی صدرزاده زمانی صورتی جدیتر و عینیتر به خود میگیرد که به یاد بیاوریم چندی پیش، «موسی غضنفرآبادی» – رییس دادگاههای انقلاب اسلامی تهران – در یک سخنرانی در تهران گفته بود: «اگر مردم انقلاب را یاری نکنند، حشدالشعبی عراقی، فاطمیون افغانی، زینبیون پاکستانی و حوثیهای یمنی خواهند آمد و انقلاب را یاری خواهند کرد».
نکته مهم دیگر نیز یکی از سخنرانیهای قاسم سلیمانی در تیرماه ۹۶ است. سخنرانیای که سلیمانی در آن، پرده از واقعیتی باورنکردنی برداشت و گفت: «کلید در همه انبارهای تسلیحات جمهوری اسلامی در اختیار فرمانده حشدالشعبی است. هزاران تُن سلاح و مهمات سرازیر شد به سمت عراق». باورنکردنی از این روی، که باورش سخت است که اختیار انبار تسلیحات یک کشور در اختیار یک نیروی خارجی باشد.
واکنش شدید شاهزاده رضا پهلوی
در این میان برخی از چهرههای سیاسی نیز مواضعی علیه این مسئله اتخاذ کردند. از جمله «سعید بشیرتاش» – فعال سیاسی مقیم بلژیک – در جملاتی کوتاه نوشت: «نیروهای حشدالشعبی، با پرچم عراق و خودروهای نظامی خود، در شهرهای خوزستان رژه میروند. ایران به یک کشور اشغال شده تبدیل شده است». «آرش سبحانی» – موزیسین مخالف جمهوری اسلامی – نیز در توییتر خود نوشت: «صدام خیلی سعی کرد ولی نتونست…سپاه ولی موفق شد نیروهای نظامی عراقی رو به اهواز برسونه».
در این میان شاهزاده رضا پهلوی نیز واکنشی تند به حضور نیروهای حشدالشعبی نشان داد. شاهزاده رضا پهلوی در بیانیه خود، جمهوری اسلامی را «رژیم سراپا منفور» خواند که در پی فرصتی برای ورود «شبهنظامیان تروریست» تحت فرمان خود به ایران بوده است. شاهزاده رضا پهلوی در این بیانیه صراحتا هدف از ورود حشدالشعبی به ایران را تنها به منظور «سرکوب ایرانیان» دانست و گفت: «مزدوران حشدالشعبی به ایران آورده شدند فقط به منظور سرکوب ایرانیان؛ سرکوب مردمان مصیبتزده و بیخانمان خوزستان و لرستان…ایرانیان برای بازسازی کشورشان به نیروهای تروریست احتیاجی ندارند».
به گفته او، ارتش ایران، « تجهیزات و ماشینآلات و نیروی متخصص کافی برای خدمت و کمکرسانی» را در اختیار دارد و «میلیونها جوان بیکار» نیز برای مشارکت در بازسازی مناطق سیلزده آماده هستند. شاهزاده رضا پهلوی که در ماههای اخیر بیش از هر زمان دیگری فعالتر شده است، در پایان بیانیه خود به صراحت رژیم جمهوری اسلامی را تهدید کرد و گفت: «یا هرچه زودتر مزدورانتان را از خاک میهن خارج میکنید یا مردم ایران، دلیرمردان و شیرزنان خوزستان و لرستان، خود بیرونشان میکنند. ایران جای نظامی و شبهنظامی و ارتش بیگانه نیست».