«از همان دوران راهنمایی و دبیرستان با قدم مشکل داشتم. همیشه حس می‌کردم چیزی کم دارم. زیاد با بقیه نمی‌جوشیدم. حالم از لقب‌هایی که بچه‌ها توی مدرسه رویم گذاشته بودند، به هم می‌خورد. امیر جیقیل، امیر ریزه، جاسوئیچی… از تمام آدم‌های قدبلند بدم می‌آمد. اصلاً وقتی یک پسر قد بلند را می‌دیدم، دوست داشتم خفه‌اش کنم»
روایت این جوان از کوتاهی قد و رنجی که بابت آن می‌برد، شاید واگویه درد درونی بسیاری باشد. اما این یک واقعیت است که کوتاهی قد یک مرض نیست و آن چیزی که رضایت یا عدم رضایت از اندازه قد را تعیین می‌کند به عزت‌نفس فرد باز‌می‌گردد. اما این مسئله ربطی به این ندارد که سیاست‌گذاری‌های دولتی باید به سمتی پیش بروند که کوتاهی قد در یک کشور به یک روند تبدیل نشود. اتفاقی که انگار در ایران افتاده است.
اخیرا دکتر «سهیل اسکندری» – عضو هیئت علمی انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی ایران – اذعان کرده است که طی ۲۵ سال گذشته، قد ایرانیان کوتاه‌تر شده است. او علت اصلی این کوتاهی قد را کاهش مصرف شیر و لبنیات دانست.
او با مثال‌آوری از ژاپن گفت که این کشور با بهبود سیستم تغذیه موفق شده است میانگین قد ژاپنی‌ها را ۱۰ سانتی‌متر افزایش دهد و این را در طول ۲۰ سال انجام داده است.
سهیل اسکندری در توضیح بیشتر پیرامون نقش بی‌بدیل لبنیات در افزایش قد گفت: «بر اساس سبد غذایی پیشنهادی برای افراد ۱۸ تا ۵۰ سال از سوی وزارت بهداشت کشور، هر فرد باید ماهانه ۸ لیتر شیر، ۳ کیلوگرم ماست و حدود ۵۰۰ گرم پنیر مصرف کند. این مقدار مطلوبی است اما در طول چند سال گذشته مصرف شیر و لبنیات به شکل محسوسی تا ۲۵ درصد کاهش یافته و با توجه به نقش بی‌بدیل و بدون جانشینی که شیر در تغذیه انسان دارد از این نظر یک کمبود فاحشی در وضعیت غذایی ما ایجاد شده است».
به گزارش خبرگزاری‌ها، متوسط قد مردان بالغ ایرانی متولد ۱۹۹۶حدود ۱۷۴ سانتی‌متر است و این یعنی قد ایرانیان نسبت به سال‌‌های ابتدایی انقلاب اسلامی تنها شش میلی‌متر رشد کرده است. این نکته زمانی برجسته می‌شود که بدانیم طی چهار دهه قبل از انقلاب، ایرانیان شش سانتی‌متر رشد قد داشتند.
مصرف لبنیات در این‌سال‌ها در ایران دشوار شده است
«کوروش جعفریان» – فوق تخصص تغذیه – پیش از این در گفتگویی در سال ۱۳۹۳ گفته بود قد ایرانیان نسبت به قبل از انقلاب اسلامی به طور متوسط چهار سانتی‌متر کوتاه‌تر شده است. او این مسئله را بسیار نگران‌‌کننده دانسته بود.
این معاون وقت دانشگاه علوم پزشکی تهران در توضیح بیشتر دراین‌باره مسئله نوع تغذیه را بسیار مقوله تاثیرگذاری ارزیابی کرده بود و و گفته بود: «میزان قد افراد بهترین شاخص برای ارزیابی وضعیت تغذیه جامعه در مدت زمانی طولانی است.زمانی که اعلام می شود متوسط قد جامعه ما در مقایسه با نسل گذشته کاهش یافته است این خود زنگ خطری جدی برای اثبات شیوع الگوی ناصحیح زندگی در کشور است، بنابراین لازم است مسئولان در این زمینه احساس نگرانی کنند و بطور اساسی برنامه ریزی های جدی انجام بدهند».
البته برخی نیز بر این پندار هستند که این عوامل ژنتیک است که نقش اصلی را در کوتاهی و بلندی قد مردمان یک کشور بازی می‌کند. اگرچه متخصصان نقش این عامل را رد نمی‌کنند، اما آن را همه بحث نمی‌دانند و بسیاری از آنان بر این باور هستند که نقش ژنتیک را می‌توان با تقویت دیگر عوامل به حاشیه برد.
از جمله دکتر «احمدرضا درستی» – استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران – در گفتگویی در این باره گفته بود: « در دهه‌های گذشته کودکان مهاجران آسیایی که در کشورهای اروپایی به دنیا آمده و رشد کرده بودند، با رشد باورنکردنی قدی خود به جهانیان این نکته را خاطرنشان کردند که رشد ناکافی قد والدین آنها نه به دلیل ژنتیک، بلکه به دلیل تغذیه نامناسب بوده است. این تجربه موجب شد برخی دولت‌ها و ازجمله دولت ژاپن برنامه‌های مداخله تغذیه‌ای را در کشورهای خویش پیاده کنند که به سرعت طی حتی یک دهه موجب افزایش قابل توجه میانگین قد کودکان جامعه شد».