Search

English

منیر شاهرودی فرمانفرماییان؛ هنرمند برجسته ایرانی

«منیر شاهرودی فرمانفرماییان» یکی از مشهورترین نقاشان ایرانی بود که در شنبه‌ای از فروردین ۱۳۹۸ در تهران در خانه خود درگذشت. او که عمر بلندی کرده بود و نزدیک به یک قرن زیسته بود در سن ۹۷ سالگی از این دنیا رهسپار یادها شد.

فرزند قزوین بود. در سال ۱۳۰۱ در این شهر تاریخی به دنیا آمده بود. پدرش به هنر و خصوصا طراحی فرش علاقمند بود و منیر نیز در کودکی طراحی فرش می‌کرد.  هشت ساله بود که پدر به نمایندگی مجلس برگزیده شد و منیز به همراه خانواده به تهران کوچید.

در پایتخت ایران بود که منیر به دانشکده هنرهای زیبا رفت. او اما محدود به ایران نبود. در جنگ جهانی دوم با کشتی به ایالات متحده آمریکا سفر کرد. در نیویورک اقامت کرد و با مشهورترین نقاشان عصر آشنا شد؛ اندی وارهول و جکسون پولاک از آن جمله بودند.

او نزدیک به سه سال در مدرسه طراحی پارسونز و به مدت نزدیک به سه سال در دانشگاه کورنل به تحصیل در رشته‌های مرتبط با هنرهای تجسمی پرداخت. در دهه ۵۰ میلادی در آمریکا به عنوان تصویرگر مد و گرافیست برای فروشگاه‌های بزرگ و نشریات معتبر فعالیت می‌کرد.

او در سال ۱۳۳۶ به ایران بازگشت. در بازگشت حسابی خوش درخشید و در نخستین نمایشگاه دوسالانه تهران در سال ۱۳۳۷ مدال طلای نمایشگاه را دریافت کرد. او تا قبل از انقلاب ۵۷ برای اماکنی چون هتل لاله، فرهنگسرای نیاوران و کاخ نیاوران آثاری هنری آفرید.

Image result for ‫منیر فرمانفرماییان‬‎

اثری از منیر فرمانفرماییان که به قیمت ۴ میلیارد تومان به فروش رسید

در واقع، مهم‌ترین جنبه هنری منیر فرمانفرماییان آینه‌کاری بود. او این هنر را به اوج رساند و آثاری بدیع خلق کرد. «کامبیز صبری» – استاد مجسمه‌سازی – درباره شاخصه‌های هنری فرمانفرماییان در آینه‌کاری می‌گوید: «مهم‌ترین آن‌ها بیان شخصی اوست که با ترکیب‌های ویژه میان اجزا گوناگون گفت‌وگو ایجاد می‌کند. در کار او بافتی وجود دارد که در آن اجراء بزرگ‌تر، ذرات کوچک‌تر را تحت تاثیر قرار می‌دهد. او این چنین با ترکیب بندی‌های شخصی خود، بیان مستقلی در آینه‌کاری دارد. دومین خصیصه دیگر کار او در این زمینه، وارد‌کردن رنگ‌ها و نقاشی‌های پشت شیشه در آینه کاری است که به این هنر رنگ وجلوه خاصی می‌دهد و ابداع دیگر او وارد‌کردن حجم در آینه کاری است که تا آن هنگام تخت و تقریباً یک سطح بود».

اما در ایام انقلاب ۵۷ بسیاری از آثار هنری فرمانفرماییان مصادره شد. او در سال‌های پس از انقلاب ۵۷  مجددا در آمریکا اقامت کرد تا این‌که در سال ۱۳۸۳ به ایران بازگشت و تا زمان درگذشت در ایران ماند.

در سال ۱۳۹۴ بود که نمایشگاه بزرگی از آثار این نقاش برجسته ایرانی در موزه مشهور «گوگنهایم» در نیویورک به نمایش درآمد. او نخستین هنرمند ایرانی بود که آثارش در این نمایشگاه به نمایش در می‌آمد. او البته در افتخارات خود، برگزاری نمایشگاه‌ در موزه‌هایی چون «متروپولیتن» و «هنر مدرن» را نیز دارد. در سال ۱۳۹۶ بود که فرمانفرماییان ۵۱ اثر از خود را وقف دانشگاه تهران کرد که در تالاری در باغ نگارستان تهران می‌توان آن‌ها را به تماشا نشست.

کامبیز صبری – استاد مجسمه‌سازی – زندگی منیر فرمانفرماییان را «سرمشقی برای همه هنرمندان جوان» می‌داند و با اشاره به دوره‌های مختلف زندگی او می‌گوید: «زنی است که نزدیک به یک قرن، دوره‌های تاریخی مختلف در ایران را پشت سر گذاشته و با روحیۀ هنرمند خود، زندگی را در یک خانوادۀ ثروتمند اشرافی تا کارگری که روی پای خود بایستد، تجربه کرده است…منیر شاهرودی فرمانفرمائیان از یکسو در مدارس هنری بین‌المللی آموزش دیده و با هنرمندان سرشناس در جهان رفت و آمد و داد و ستد هنری داشته و در همان حال با سفر به شهرها و روستاهای ایران از آثار ارزشمند کشور و فرهنگ خود بازنمانده است».

آثار او در حراج‌های تهران نیز بسیار پرفروش بودند. از جمله در دهمین حراج تهران، دو اثر از او، یکی چهار میلیارد تومان و دیگری دو میلیارد و ششصد و پنجاه میلیون تومان به فروش رسیدند. او گران‌ترین هنرمند حراج تهران بود. در این‌جا می‌توانید با سوابق هنری، سوابق گالری‌ها و سابقه شرکت منیر فرمانفرماییان در جشنواره‌ها آشنایی بیشتری پیدا کنید.

انتشارات بیشتر ...