کتاب
در سال ۱۹۶۰ بود که «آدولف اتو آیشمان» – از عاملان اصلی هولوکاست و مجریان اصلی «راه حل نهایی» هیتلر برای از بینبردن یهودیان – به وسیله اسرائیل در آرژانتین ربوده و برای محاکمه به اورشلیم منتقل شد. آیشمن دستیار هیملر -رییس اساس- و از مهمترین چهرههای موثر در انتقال یهودیان از سراسر اروپا به اردوگاههای مرگ بود.
اسرائیل یازده سال تلاش کرده بود او را دستگیر کند اما موفق نشده بود. اطلاعات نادرستی که درباره زندگی آیشمن در آرژانتین، به موساد میرسید موجب میشد اسرائیل نتواند او را دستگیر کند.
اسرائیل تلاش بسیار کرد که از طریق دیپلماتیک و مذاکره با آرژانتین، آیشمن را دستگیر کند اما نتیجه نگرفت. آنچه از منابع تاریخی برمیآید این است که اسرائیل سرانجام از طریق پلیس اتریش میتواند به آیشمن دسترسی پیدا و او را برای محاکمه به اسراییل منتقل کند.
در دادگاه آیشمن، هانا آرنت، فیلسوف و تاریخنگار آلمانی-آمریکایی، به عنوان خبرنگار نشریه نیویورکر ماموریت یافت این محاکمه طولانی را گزارش کند.
نتیجه این گزارش کتاب مشهوری از هانا آرنت شد با نام «آیشمن در اورشلیم؛ گزارشی درباره ابتذال شر» که سر و صدای بسیاری در جهان به پا کرد. متاسفانه این کتاب تا کنون به فارسی ترجمه نشده است، هرچند کتابها و مقالات بسیاری درباره آن به فارسی منتشر شده است.
کتاب «هانا آرنت، آخرین مصاحبهها و دیگر گفتوگوها» با ترجمه هوشنگ جیرانی به فارسی و توسط نشر ققنوس منتشر شده است. خواندن مصاحبههای این کتاب میتواند در راستای درک اصطلاح «ابتذال شر» و همینطور دادگاه آیشمن سودمند باشد.
فیلم
رابرت یونگ، کارگردان بریتانیایی از زندگی آیشمن فیلمی به همین نام ساخته است در ژانر زندگینامهای. این فیلم در سال ۲۰۰۷ اکران شده است و از بازیگران آن میتوان به توماس کرتشمن، استیون فرای، و فرانکا پوتنته اشاره کرد.