جان استوارت میل (زیسته در سال‌های ۱۸۰۶ تا ۱۸۷۳) شاید یکی از ستوده‌ترین نظریه‌پردازان دموکراسی در عصر مدرن باشد. پدرش، جیمز میل، نظریه پرداز فایده‌گرایی (utilitarianism) بود و پسر معیشت خود را با کار در کمپانی هند شرقی به عنوان بازرس تامین می کرد. اما زندگی فکری او کارش را کوچک جلوه می‌دهد. میل دفاع خود از دموکراسی لیبرال را بر پایه اصالت فایده قرار می‌دهد و از جمله استدلال می‌کند که آزادی اندیشه و عمل موجب بهبود تدریجی سعادت آدمی می‌شود. ایده‌های خوب ایده‌های بد را از میدان به در می‌کنند و شیوه‌های برتر زندگی که تنها با آزمون در یک جامعه آزاد شناخته می‌شود شیوه‌های فروتر را کم اهمیت می‌سازد. از نظر او، دموکراسی مرجح است نه فقط به خاطر حقوق پیشینی افراد بلکه برای این‌که دموکراسی کیفیت زندگی همگان را افزایش می‌دهد. در فرهنگ دوره ویکتوریا در انگلستان که به طور روزافزون مادی‌تر و غیرمذهبی‌تر می‌شد، این نحوه استدلال بنیادهای تازه‌ای برای نهادهای دموکراتیک فراهم می‌آورد.
با این‌همه، فایده‌گرایی میل بدان معنا نبود که در بیان قاطع حقوق فردی جدی نباشد. در این ترجمه اختصاصی توانا از فصل چهارم درباره آزادی که مشهورترین اثر او ست، استدلال‌های او به فراتر از آزادی از سرکوب سیاسی گذر می‌کند تا آزادی‌های کلی‌تری مثل آزادی از سرکوب اجتماعی را در بر گیرد؛ یعنی آزادی از این‌که دیگران برای زندگی خصوصی یا دیدگاه‌های‌مان و ترجیحاتی که داریم قاعده تعیین کنند. بیشتر آن‌چه ما امروز از آزادی‌های اساسی در حوزه خصوصی می‌فهمیم در صورت‌های اولیه خود در آثار جان استوارت میل دیده می‌شود.