پادکست این برنامه را از اینجا بشنوید.
توانا- چرا ترک کردن سیگار و باقی ماندن در ترک برای بسیاری از مردم سخت است؟ پاسخ این سوال اغلب اعتیاد به نیکوتین است.
نیکوتین یک ماده طبیعی است که در تنباکو و توتون یافت میشود و مانند بسیاری از مخدرهای دیگر اعتیادآور است. با گذشت زمان یک فرد هم از لحاظ فیزیکی و هم از لحاظ عاطفی به نیکوتین وابسته میشود. این وابستگی باعث بروز علائم ناراحتی در زمان ترک سیگار میشود. وابستگی روحی و روانی به سیگار پس از ترک آن موجب میشود که فرد نتواند بدون نیکوتین دوام بیاورد. مطالعات نشان داده است که ترک سیگار و حفظ آن باید در مقابله با هر دو وابستگی فیزیکی و روانی همراه باشد.
زمانیکه شما دود سیگار را استنشاق میکنید نیکوتین به عمق ریهها وارد میشود. نیکوتین بهسرعت جذب خون شده و توسط آن همراه با مونواکسید کربن و مواد سمی دیگر به تمام قسمتهای بدن وارد میشود. در واقع نیکوتینی که با استنشاق سیگار وارد بدن میشود نسبت به سایر داروهای اعتیادآور که وریدی تزریق میشوند، سریعتر جذب مغز میشود.
نیکوتین بر روی تمام ارگانهای مهم بدن از جمله قلب، رگهای خونی، هورمونها، سیستم گوارشی (متابولیسم) و مغز تاثیر میگذارد. نیکوتین حتی در شیر و مخاط دهانه رحم زنان سیگاری هم وارد میشود. در دوران بارداری نیکوتین از جفت عبور میکند و وارد کیسه آب و خون بند ناف نوزادان تازه متولد شده میشود.
مدتزمانی که طول میکشد تا نیکوتین و مشتقات آن از بدن خارج شود به عوامل مختلفی بستگی دارد. در اغلب موارد نیکوتین و یا مشتقات آن (کواتایناین) حدود سه تا چهار روز بعد از ترک در بدن افراد سیگاری که بهطور مرتب این موارد را وارد بدنشان کردهاند، وجود خواهد داشت.
هنگامیکه یک فرد سیگاری شروع به ترک میکند، کمبود نیکوتین باعث بروز علائمی در فرد میشود. علائم ترک هم فیزیکی و هم عاطفی ظاهر میشود. علائم فیزیکی واکنش بدن در برابر فقدان نیکوتین است. علائم روانی فرد سیگاری با ترک یک عادت روبرو میشود که موجب یک تغییر مهم در روند زندگیاش است. از نظر عاطفی فرد سیگاری ممکن است فکر کند که بهترین دوستش را از دستداده است. همه این علائم در روند ترک سیگار و خروج نیکوتین از بدن اتفاق میافتد.
علائم ترک چند ساعت پس از آخرین سیگار مشاهده میشود و دو تا سه روز پس از اینکه نیکوتین و مشتقات آن در حال خارج شدن از بدن هستند به اوج میرسد. علائم ترک ممکن است چند روز تا چند هفته ادامه بیابد. اگر اراده کنید و مجدد سیگار نکشید، بهمرور حالتان بهتر خواهد شد.
برخی از علائم ترک شامل موارد زیر است:
– سرگیجه
– افسردگی
– کمتحمل شدن و زود به خشم آمدن
– اضطراب
– تحریکپذیری
– اختلال در خواب، از جمله مشکل به خواب رفتن و دوام آن، رویاهای بد دیدن
– مشکل تمرکز
– بیقراری و خستگی
– سردرد
– افزایش اشتها
– یبوست و زیادشدن گاز معده
– سرفه، خشکی دهان، گلودرد و آبریزش بینی
– تنگی نفس
– کاهش ضربان قلب
چرا باید سیگار را ترک کنید؟
مهم نیست که چند سال دارید و چه مدت است که سیگار میکشید، ترک سیگار به شما کمک میکند که سالمتر و طولانیتر زندگی کنید. کسانی که قبل از ۵۰ سالگی سیگار را ترک میکنند، ۱۵ سال بیشتر از کسانی که همچنان سیگار میکشند عمر خواهند کرد. کسانی که سیگار را ترک میکنند لذت بیشتری از زندگی میبرند و باکیفیتتر زندگی میکنند. آنها کمتر دچار بیماریهایی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا، برونشیت و ذاتالریه میشوند و احساس سلامت بیشتری میکنند.
مطالعات جدید نشان میدهد هرساله حداقل پنچ نوع بیماری و ۶۰ هزار مرگ در اثر مصرف سیگار در ایالاتمتحده اتفاق میافتد.
یافتههای جدید که به مدت ۱۰ سال و از حدود یکمیلیون انسان سیگاری دریافت شده، نشان داده است که علاوه بر بیماریهای شناختهشده مانند سرطان ریه، بیماری عروق، حمله قلبی، بیماریهای مزمن ریوی و سکته مغزی افراد سیگاری بهطور قابل توجهی در معرض خطر افزایش ابتلا به عفونت، بیماریهای کلیوی، بیماریهای رودهای ناشی از کندی جریان خون قرار دارند.
گزارشی که در دهههای اخیر از جراحان عمومی منتشر شده است میگوید:
– ترک سیگار دارای مزایای عمده و فوری سلامت برای زنان و مردان در تمام سنین است. این مزایا در خصوص کسانی که دچار بیماری مرتبط با سیگار هستند و یا هنوز دچار نشدهاند نیز اعمال میشود.
– کسانی که سیگار را ترک کردهاند بیشتر از افرادی که هنوز سیگار میکشند عمر میکنند.
– ترک سیگار با کاهش خطر احتمالی ابتلا به سرطان ریه و دیگر سرطانها، حمله قلبی، سکته مغزی و بیماریهای مزمن ریوی همراه است.
– زنانی که قبل از بارداری و یا سه و یا چهار ماه اول دوران بارداری سیگار را ترک میکنند، نسبت به زنانی که سیگار نکشیدهاند نوزادانی با وزن کمتر به دنیا خواهند آورد.
– مزایای ترک کردن سیگار بسیار بیشتر از این است که به علت اضافهوزن و یا مشکلات روانی و فیزیکی که پس از ترک ممکن است دچار شوید، نخواهید آن را کنار بگذارید.
با تشکر از توجه و همراهیتان از شما دعوت میکنم تا از طریق ساندکلاد توانا پیگیر برنامههای «ورزش، تغذیه، و سلامتی» باشید.
منابع:
-”Why is it so hard to quit smoking?”, American cancer society. (Accessed on 05 September 2015)
-”Why quit smoking now?”, American cancer society. (Accessed on 05 September 2015)
-”Smoking’s Toll on Health Is Even Worse Than Previously Thought, a Study Finds”, New York times. (Accessed on 05 September 2015)