«آیا از وضعیت خانوادههای اعضای سندیکا شرکت واحد آگاه هستید؟ کارگران اخراجی چگونه امرار معاش میکنند؟ از زندانیان مقاوم رجاییشهر؟ میدانید در چه محیطی زندگی میکنند؟ از وضعیت زندان رجاییشهر آگاه هستید؟ با خرید یک کولر و یک یخچال دل این زندانیان شاد خواهد شد و امیدوار و مصمم به مبارزه به حق خود ادامه خواهند داد…چشم کودک خردسال زندانی سیاسی چشم براه است در نبود پدر علاوه بر مشکلات عاطفی باید از مشکلات مالی هم رنج ببرد. کودک بیمار یک زندانی باید عمل جراحی شود. هزینه عمل سنگین است…فرزند یک زندانی برای خرج تحصیل خود نیاز به همیاری شما دارد. اجازه ندهید رژیم آدمخوار جمهوری اسلامی فرزندان این مرز و بوم را به بیسوادی سوق دهد. خانواده یک زندانی به دلیل مشکلات مالی قادر به پرداخت کرایه خانه اش نیست.»
این سخن یکی از ایرانیان دغدغهمند است که در فضای مجازی پیرامون ضرورت کمک به زندانیان سیاسی و خانوادههای آنان مطرح شده است. کمک مالی به خانوادههای زندانیان سیاسی، مسئلهی قابلتوجهی است که در ذهن بسیاری از ایرانیان دغدغهمند وجود دارد؛ ایرانیانی که علاقمند به بهبودی اوضاع ملک و ملت هستند و در شرایط کنونی که جمهوری اسلامی عملا به عنوان یک سد مقابل این بهبودی عمل میکند، آنان سپاسگزار کسانی هستند که در تلاش برای رهایی کشور، به چنگ نیروهای سرکوب افتادهاند.
در ایران کنونی، دستکم صدها زندانی سیاسی – عقیدتی وجود دارد؛ زندانیانی که بسیاری از آنان متاهل هستند و پدر و مادر محسوب میشوند. بسیاری از آنان نیز از حداقلهای مالی و اقتصادی برخوردار نیستند که بتوانند دستکم شرایط سخت زندان را برای خود بهتر سازند.
چرا کمک مالی به خانوادههای زندانی سیاسی اهمیت دارد؟
«شیوا نظرآهاری» در پاسخ به این پرسش پیش از این در قالب مطلبی، به مسئله مالی به عنوان یکی از دغدغههای بزرگ زندانیان و خانوادههای آنها اشاره کرده بود و نوشته بود: « زندانی و خانوادهاش در زمان دستگیری علاوه بر آنکه نیاز دارند تا نزد افکار عمومی فراموش نشوند، در سایر امورشان تنها هستند. در امور مالی در صورتی که زندانی کمک خرج یا سرپرست خانواده بوده باشد، بعد از زندانی شدناش، هم خود و هم خانوادهاش تحت فشار قرار میگیرند. راحتکردن خیال زندانیان از این لحاظ (که البته کاری پرریسک و پر حرف و پرحدیث است) می تواند زندانی را از یک دلمشغولی بزرگ نجات دهد».
ولی با این حال نکته تاسف برانگیز اینجاست که ارتباط با خانواده زندانیان سیاسی از دید نیروهای سرکوب در جمهوری اسلامی خود یک جرم محسوب میشود و افراد به این علت نیز میتوانند بازداشت شوند یا بر موارد اتهامیشان افزوده شود.
نمونه «محسن دکمهچی» در این میان جالبتوجه است. او یک بازاری در بازار تهران بود و بنا به برخورداری مالی، در سالهای پس از خیزش سال ۸۸ به برخی از زندانیان سیاسی و خانوادههای آنان یاری میرساند. او بازداشت شد و توسط قاضی صلواتی به اتهام «هواداری از سازمان مجاهدین خلق و حمایت مالی از خانوادههای زندانیان سیاسی» به ۱۰ سال حبس محکوم شد و این حبس همراه با تبعید به زندان رجاییشهر کرج بود. محسن دکمهچی به علت بیماری در همان سال ۱۳۹۰ درگذشت.
نیروهای سرکوب در جمهوری اسلامی برای آنکه بتوانند مسیر سختگیری حداکثری بر یک زندانی سیاسی را هموار کنند، تلاش میکنند او را به سازمان مجاهدین خلق منسوب کنند؛ ولی حتی اگر فرض بگیریم محسن دکمهچی به خانوادههای زندانیان منسوب به مجاهدین خلق یاری میرساند، پرسش این است که مگر حمایت از خانوادههای زندانیان – منسوب به هر گروهی – جرم است؟
چنانکه «شروین سلطانزاده» – وکیل دادگستری ساکن ایران – پیش از این در گفتگویی تاکید کرده بود که: «قانون جرم سیاسی در شش ماده و در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۵ توسط مجلس تصویب شد و پس از آن از فیلتر “شورای نگهبان” گذشت. اما در هیچ کدام از این شش ماده اشارهای به موضوع ارتباط با خانواده زندانیان و جرمانگاری در این ارتباط نشده است.»
تجربه کمک «صدیقه مالکیفرد» به خانواده یکی از زندانیان افغانستانیتبار جالبتوجه است. خانم مالکیفرد همسر «هاشم خواستار» است که خود یک فعال حوزه صنفی معلمان است و بارها به زندان محکوم شده است.
صدیقه مالکیفرد در گفتگویی با سایت «ایرانوایر» گفته بود که نیروهای سرکوب پس از اینکه اطلاع حاصل کردند او به خانواده آن زندانی کمک کرده است او را احضار کردند و: «بعد مرا خواستند و گفتند شما کمک مالی کردید؟ گفتم بله. اینها یک زن و شوهر جواناند و شما مرد خانواده را بازداشت کردهاید. حقوق و منبع درآمدی ندارند و زن بیچاره با یک بچه چه باید بکند؟ برود دزدی؟ برود خدای نکرده تنفروشی؟ شما بگویید چهطور روزگار و اموراتشان بگذرد؟ این چه مسلمانیای است؟ گفتم بله، من کمک کردم و اگر کمک به ایشان جرم است، حاضرم زندان بروم. اتفاقا من تلفنم را نبرده بودم و مهیای زندان رفتن بودم. اما گفتند نه خانم مالکیفرد! چنین قصدی نداریم.»
در واقع نکته اینجاست که کمک مالی به خانوادههای زندانیان سیاسی حتی در قوانین جمهوری اسلامی نیز به هیچعنوان جرم محسوب نمیشود و اگر این کمک بدون ابعاد رسانهای صورت گیرد، و چندان وجوه آشکار پیدا نکند میتواند مرهم بزرگی بر رنج خانوادههای زندانیان سیاسی باشند.