Search

English

شبکه فرشگرد؛ «اتمام توطئه سکوت»؟

دوشنبه ۲۶ شهریور ۱۳۹۷ فضای سیاسی ایران شاهد برآمدن یک گروه جدید سیاسی بود که با نام «فَرَشگَرد» پا به میدان گذاشت. گروهی که خود را نه یک «تشکیلات» یا «حزب» سیاسی که یک «شبکه» تعریف می کرد. شبکه ای متشکل از ۴۰ نیروی سیاسی جوان که خود را «برانداز» و دموکرات – سکولار دانسته و خواستار برپایی یک نظام لیبرال و سکولار در ایران شدند.

این ۴۰ نفر جمهوری اسلامی را «اصلاح ناپذیر» معرفی کرده اند و به صراحت خواستار «سرنگونی» آن شدند. در بخشی از بیانیه اعلام وجود این گروه آمده است:«ما جمهوری اسلامی را اصلاح‌ناپذیر و استمرار آن را خطری بزرگ برای کیان میهن می‌دانیم و بر این مبنا معتقدیم که سرنگونی جمهوری اسلامی، گام نخست برای نجات ایران است».

Image result for ‫فرشگرد‬‎

گروه فرشگرد با اسلام سیاسی و کمونیسم خط فاصل محکمی برقرار کرده است

یکی از اصول مورد این گروه تاکید موکد آن ها بر نفی سیاست خارجی «غرب‌ستیز، آمریکاستیز، و اسرائیل‌ستیز» است. آن ها این سیاست خارجی را در تضاد با منافع ملی ایران دانستند و تاکید کردند بایستی با «همه کشورهای منطقه و جهان» رابطه و «همزیستی مسالمت آمیز و همکاری اقتصادی – سیاسی» داشت. بندی که با استقبال صفحه رسمی وزارت امور خارجه اسرائیل در توییتر مواجه شد.

این گروه در عین حال خطوط قرمزی نیز برای خود مشخص کرد. «دامون گلریز» از اعضای این شبکه در گفتگویی با رادیو فردا درباره خطوط قرمز این گروه می گوید:«مرزبندی مشخصی داریم با کسانی که هنوز به دنبال «ارتجاع سرخ و سیاه» هستند، کسانی که هنوز یا به دنبال اصلاح رژیم جمهوری اسلامی هستند -که یک توهم است-، یا به دنبال این هستند که این رژیم را استمرار دهند، و یا اینکه هنوز می‌خواهند سعی کنند که با براندازی مخالفت کنند چراکه تصور می‌کنند اگر نظام برانداخته شود، به نفع آنها نیست. ما با این گروه‌ها مرزبندی مشخصی داریم».

 

چرا نام فرشگرد؟

 

شاید پرسشی که برای بسیاری از مخاطبان در نگاه اول خودنمایی کند این است که چرا این گروه نام خود را فرشگرد نهاده است و اساسا فرشگرد به چه معناست. آنگونه که بر می آید، فرشگرد واژه ای مربوط به زبان پهلوی و سنت زرتشتی ست. این واژه به معنای رساندن جهان به کمالی ست که جهان در آغاز و پیش از ورود اهریمن و پلیدی از آن برخوردار بوده است. فرشگرد را می توان معادل کلماتی چون احیا، یا رنسانس قرار داد.

البته اعضای این گروه می گویند که این نامی که برای این شبکه انتخاب شده است، کارکردی صرفا استعاری دارد: «معنای مجازی  و استعاریِ «فَرَشگرد» آن چیزی بوده که این گروه سیاسی برای خود در نظر داشته است. «فَرَشگرد» می‌خواهد ایران را به وضعیتی برساند که مردم شرایط لازم برای ساختن کشور را داشته باشند. این شرایط همان وضعیتی است که پهلوی‌ها با همه کم‌و‌کاست‌ها قصد داشتند آن را احیا کنند».

No automatic alt text available.

خبر تاسیس گروه فرشگرد برای مدتی داغ ترین بحث در میان مخاطبان رادیو فردا بود

وحدت در عین کثرت!

 

نکته جالب توجه دیگر این است که  فعالانی از دو طیف جمهوریخواه و پادشاهی خواه این گروه را تشکیل داده اند و لزوما همه اعضا به یک گرایش خاص تعلق ندارند. ای گروه بر «تکثر» خود تاکید می کند و می گوید:‌«ما به عنوان جمعی متکثر از مخالفان جمهوری اسلامی آمده‌ایم تا در حد توان‌مان به این توطئه سکوت پایان دهیم و صدای براندازانه و خواهان تغییر ملت ایران را در چهارگوشه جهان انعکاس دهیم و پژواکی باشیم برای آن فریادی که در خیابان‌های ایران طنین‌انداز شده است: «ایران‌ را پس می‌گیریم».

درواقع نقطه مشترک اعضای این گروه اصول حداقلی ذکر شده در این بیانیه و نیز باور به نقش محوری شاهزاده رضا پهلوی برای دوران گذار است. درواقع آنطور که در اظهارات مختلف اعضای این گروه آمده است، اعضای این شبکه قرار نیست درباره همه مسائل شبیه هم بیاندیشند و مواضع یکسانی بگیرند. بلکه نقطه مشترک آن ها اصولی همچون «اصلاح ناپذیری جمهوری اسلامی»، «باور به دموکراسی لیبرال – سکولار»، «مرزبندی با اسلام سیاسی و کمونیسم»، «نفی سیاست خارجی غرب ستیز و اسراییل ستیز» است.

Image result for ‫شاهزاده رضا پهلوی‬‎

اعضای این تشکل اعم از جمهوریخواه و پادشاهی خواه بر محوریت رضا پهلوی در رهبری دوران گذار تاکید دارند

از این روست که «محمد ایزدی» – دانش آموخته فلسفه و روزنامه نگار – که از اعضای این شبکه است در مقاله ای که درباره این گروه منتشر کرد، عنوان شبکه را بهترین تعریف برای این تشکل دانسته و در توضیح بیشتر گفته است: «شبکه بهترین واژه برای تعریف این گروه سیاسی نوظهور است، چون این گروه سیاسی ساختاری شبکه‌ای و غیر هرمی دارد. در آن سلسله‌مراتب و هیرارشی سازمانی یا هیات رئیسه وجود ندارد». به گفته او اعضای این شبکه نیز به طور مستقل عمل می کنند اما در عین حال اصول و ارزش های مشترکی دارند».

 

حمایت شاهزاده رضا پهلوی

 

اما آنچه در این میان این تشکل را تبدیل به یک «پدیده سیاسی» کرده است، حمایت صریح این شبکه از شاهزاده رضا پهلوی بود. اعضای این گروه در بیانیه نخستین خود بر «نقش کلیدی و محوری» فرزند ارشد محمدرضاشاه بر«اتصال بخش های مختلف جامعه ایران» تاکید کردند و اینگونه  گفتند: «ما به نقش کلیدی و محوری شاهزاده رضا پهلوی در اتصال همه بخش‌های جامعه ایران و اتحاد مخالفان سکولار- دموکرات جمهوری اسلامی باور داریم و معتقدیم در دوران گذار، حضور وی در میانه میدان، کمک شایانی خواهد بود به همبستگی ملی، حفظ کیان و یکپارچگی کشور و گذار آرام و سالم از نظام مستبد دینی به حکومتی دموکراتیک و سکولار».

نکته جالب توجه در این میان نیز حمایت صریح شاهزاده رضا پهلوی از این تشکل بود. صفحه توییتر ولیعهد سابق ایران، توییت اعلام موجودیت شبکه فرشگرد را ریتوییت کرد تا به صورت ضمنی نشان دهد که خواست های این گروه مورد تایید او نیز هست. همچنین او در یکی از صفحات اینستاگرامی خود در پاسخ به یکی از مخاطبان که از او درباره این تشکل و میزان صحت حمایت او از این تشکل پرسیده بود، تایید کرد که از این گروه حمایت می کند.

Image result for ‫فرشگرد‬‎

صفحه شاهزاده رضا پهلوی با ریتوییت توییت صفحه رسمی فرشگرد، حمایت خود را از این گروه اعلام کرد

این حمایت صریح امواج حمایت از شبکه فرشگرد را بیشتر کرد. «امیرحسین اعتمادی» از بنیانگذاران این تشکل در گفتگو با توانا می گوید:‌«ما تنها در عرض چهار روز و به واسطه شبکه های اجتماعی مان چندین هزار پیام از داخل و خارج کشور دریافت کردیم. این غیر از این بود که اینستاگرام، تلگرام، فیس بوک و توییتر ما سرجمع و فقط در عرض دو روز بیش ۶۵ هزار فالوئر جذب کرده است».

 

چرا عضو فرشگرد شدم؟

 

یکی از اعضای این گروه، خانم «هنگامه یزدری» ست. هنگامه یزدری که در ایران و در دانشگاه تهران عکاسی خوانده است و پس از فعالیت سیاسی در اعتراضات سال ۸۸ و آزارهای امنیتی متعاقب آن،  در سال ۱۳۹۱ از ایران خارج شد، زن بودن خود و نادیده گرفته شدن زنان در ایران را نیز یکی از انگیزه های خود برای پیوستن به این گروه می داند. او در این باره به «توانا» می گوید: «همانطور که میدانیم شوربختانه همواره زنان در این عرصه کم تعدادتر از مردان بوده اند و صدایشان کمترشنیده شده است و بسیاری از آنانی نیز که حضوری پررنگ داشته اند عموما بازتاب صدای حقیقی مردم ایران نبوده اند!»

Image result for ‫فرشگرد‬‎

هنگامه یزدری از جمله اعضای زن این تشکل است

هنگامه یزدری در ادامه گفتگو می گوید پس از آشنایی با ایده فرشگرد، «با خوشحالی» پیشنهاد همکاری را پذیرفت: «شاید زنان بسیاری همچون من -پیش از فرشگرد- اکنون خود را در این مبارزه تنها، منزوی و کم توان ببینند اما می خواهم از این راه تشویقشان کنم که با همراهی با شبکۀ نوپای فرشگرد و ایجاد شبکه های خودشان در داخل – شبکه های زنان – وارد میدان بشوند چراکه آیندۀ ایران به حضور زنان توانمند نیاز حیاتی دارد».

دکتر «شروان فشندی» یکی دیگر از اعضای این تشکل است. او که کارشناس اقتصاد و مشاور بانکداری ست طی سال های ۲۰۰۳، ۲۰۰۵، و ۲۰۱۲ مدارک کارشناسی، ارشد، و دکترای خود را در رشته مهندسی از دانشگاههای شریف (صنعتی آریامهر) تهران، مک مستر، و واترلوی کانادا دریافت کرد. شروان فشندی همچنین همچنین در سال ۱۹۹۹ به عنوان عضو تیم ملی المپیاد فیزیک، مدال طلای جهانی را در مسابقات ایتالیا برای ایران کسب کرد.

او که اکنون در آمریکا زندگی می کند در پاسخ به این پرسش توانا که چرا عضو فرشگرد شده است در ابتدا به دین خود به مردم ایران اشاره می کند و می گوید: «اگر از من یک نفر بپرسد چرا عضو فرشگرد شدم به این اشاره می کنم که من  در دانشگاه شریف (آریامهر سابق) درس خواندم که با پول مردم ایران ساخته شد و بهترین آموزش را در ایران دیدم و توانستم با این تحصیلات خوب از خارج از ایران هم پذیرش بگیرم و در واقع در خارج از ایران با پایه آموزشی ایران مدارج علمی را در کانادا کسب کردم».

Image result for ‫شروان فشندی‬‎

شروان فشندی در سال ۱۹۹۹ طلانی جهانی المپیاد فیزیک را کسب کرد

شروان فشندی که سابقه همکاری با حزب محافظه کار کانادا را نیز دارد در ادامه می گوید: «اکنون من به نسبت آدم موفقی در غرب هستم و موقعیت و وضع خوبی دارم. خوب در غرب هرمقدار که در آمد داشته باشی باید مالیات بپردازی و من در این مدت  صدها هزار دلار مالیات پرداختم ولی تاکنون یک دلار مالیات به ملت ایران نپرداخته ام. عضویتم در فرشگرد و فعالیت در آن، مالیاتی ست که باید به ملت ایران پرداخت کنم. هنگامی که فرقه تبهکار دستش را روی گلوی مردم گذاشته است و هست و نیست ایران را به نابودی کشانده است تا چهار روزی بیشتر حکومت کند، این وظیفه بچه های موفق ایرانی است که در عوض تحصیل رایگان خود، اکنون به داد مردم ایران برسند و حداقل اینکه یک فریاد سر فرقه تبهکار بکشند».

 

فرشگرد؛ یک شبکه پروژه محور

 

«علیرضا کیانی» – فعال سیاسی –  یکی دیگر از اعضای این تشکل  در گفتگویی که با بی بی سی فارسی داشتَ، فرشگرد را متفاوت از یک حزب سیاسی دانست و تاکید کرد به علت ساختار شبکه ای این گروه، این تشکل اساسا بر اساس پروژه ها پیش می رود. به گفته او این تشکل یک ابرپروژه دارد که آن براندازی جمهوری اسلامی است. پروژه های دیگر نیز در راستای آن تعریف می شوند. به گفته او از جمله پروژه های گروه، فعالیت عظیم رسانه ای در جهت رساندن صدای نارضایتی مردم به افکار عمومی غرب است. کیانی تاکید می کند که از آنجا که نیروهای هوادار جمهوری اسلامی در خارج از کشور فعال هستند، فرشگرد تصمیم دارد «اطلاعات صحیح» از ایران به غربی ها برساند.

او در این گفتگو همچنین تاکید کرد که «مرکز ثقل تغییر» در داخل کشور است و این مردم ایران هستند که تعیین کننده سرنوشت خویش هستند و فشار و کمک خارجی در آنجایی مفید است که بتواند با فشار روی حکومت جمهوری اسلامی، دستگاه سرکوب این نظام را تضعیف کند تا به واسطه تضعیف دستگاه سرکوب، خواست مردم برای براندازی سیستم بهتر و راحت تر پیش برود. کیانی به این نکته نیز اشاره کرد که در تظاهرات دی ماه ۹۶ و پس از آن، هیچ شعاری در چارچوب گفتمان مطلوب اصلاح طلبان سر داده نشد.

 

ناظران چه می گویند؟

 

«رضا حقیقت نژاد» – معاون سردبیری در وبسایت ایران وایر – نیز در صفحه توییتر خود واکنشی مثبت به تشکیل این گروه نشان داد. او «شفافیت» این گروه را خصیصه مثبت این تشکل دانست. او اینگونه نوشت: «اعلام موجودیت فَرَشگرد – چه اسم سختی-، اتفاق خوبی است، نهاد شکل گرفته، اعضایش، جوان، فعال و اهل رسانه‌اند و بلدند بنویسند، شعار و اهداف‌شان تقریبا مشخص است، بر محوریت رضا پهلوی تاکید و مرزبندی‌های تئوریک و عملی، جدی و شفافی دارند و مخاطب می‌داند با کی طرف است».

Image result for ‫رضا حقیقت نژاد‬‎

رضا حقیقت نژاد، شفافیت این گروه را خصیصه مثبت آن دانست

«عمار ملکی» – استادیار علوم سیاسی در دانشگاه تیلبورگ هلند – نیز که خود را فردی «سکولار و تحول خواه» معرفی می کند، در توییتی در صفحه توییتر خود از تاسیس گروه فرشگرد استقبال کرد و علی رغم اذعان به اختلاف نظر احتمالی با این گروه، اعضای آن را «جوانگرا، منظم و خلاق» خواند. او در توییت خود نوشت: «از فَرَشگرد یا هرمجموعه سیاسی جدیدی که شکل بگیرد باید استقبال کرد حتی اگر با گفتمان آنها زاویه داشته باشیم؛ فرشگرد تکلیفش معلوم است؛ رسما با هدف براندازی نظام‌مقدس فعالیت میکند؛ جوانگرا، منظم و خلاق هستند؛ مانیفست، شخصیت محوری و چسب هویتی مشخصی دارند؛ امیدوارم نقدپذیر هم باشند!»

«ماشاالله عباس زاده» – روزنامه نگار و تحلیلگر سیاسی – نیز در یادداشتی که پیرامون شبکه فرشگرد در وبسایت گویانیوز منتشر کرده است، «خصیصه» این گروه را رویکرد «نظام گذار» آن دانسته است؛ یعنی رهیافتی بر اساس براندازی محض. به گفته او این تشکل تازه تاسیس، «هرگونه میانه گرایی و وسط بازی» مرسوم در فضای سیاسی اپوزیسیون را طرد کرده است و سعی کرده است از نسل ۵۷ دوری کند.

عباس زاده  در توضیح بیشتر درباره نوع پیوند این تشکل با فضای سیاسی ایرانی می گوید: «عدم روابط تناسلی با سایر ساختار و سطوح نظام حاکم، نداشتن هیچ گونه تعلق نَسَبی و سَبَبی‌ با صاحبان قدرت در جمهوری اسلامی اعم از ۵۷، دوم خرداد، اعتدالیون و سایر فرقِ حاکم … تاکید‌شان بر دوری از نسل ۵۷ و شورشیان خمینی خوی آن ایام، که همینک بعضا نیز اپوزوسیون بازی میکنند، دیگر وجه ممیزه‌ای است که مود استقبال نسل نوین ایرانی‌ قرار می گیرد».

«الهه بقراط» – سردبیر کیهان لندن – نیز در چندین توییت به صورت مستقیم و غیرمستقیم حمایت خود را از این گروه بیان داشت. او اقدام به تشکیل چنین گروهی را «اقدامی مثبت از جوان ترها» تعریف کرد و ضمن اینکه گفت «با برخی جداسازی ها» موافق نیست، بر نقش محوری رضا پهلوی به عنوان مانعی برای اینکه این جداسازی ها رخ ندهد تاکید کرد. نقشی که خود این تشکل نیز اعلام کرد برای شخصیتی چون رضا پهلوی قائل است.

اما این گروه مخالفانی نیز دارد که از همان ابتدا مخالفت خود را نشان داده اند. شاید مهم ترین واکنش در بین مخالفان را بتوان در روزنامه «ایران» شناسایی کرد.  روزنامه «ایران» که ارگان دولت جمهوری اسلامی محسوب می شود، و در مقطع فعلی مواضع دولت حسن روحانی را منعکس می کند، در گزارشی نسبتا مفصل با نام «بی بی سی و من و تو در خدمت براندازان»، به گروه فرشگرد پرداخت و سعی کرد از دو رهیافت تمسخر و اتهام زنی، این گروه سیاسی برانداز را به چالش بکشاند. در ابتدای این گزارش این روزنامه مدعی شده است که این تشکل از سوی «چهل فعال سیاسی کمتر شناخته شده» تاسیس شده است و در ادامه سعی کرد به تحقیر این گروه بپردازد.

Image may contain: text

گزارش روزنامه ایران از گروه فرشگرد حاوی تمسخر و اتهام زنی بود

از جمله بندهای تمسخرآلود این گزارش آنجاست که گزارش نویس سعی کرده است نام این گروه را مسخره کند:‌«از برجسته‌ترین قسمت های  واکنش فعالان مجازی در فضاهایی نظیر توئیتر به تشکل «فرشگرد» جایی است که این مجموعه با انتشار فرش‌های گرد داخل منازل به تمسخر گرفته شده است. عده زیادی از کاربران مجازی با استفاده از هشتگ نام این تشکل توضیح داده‌اند در کجای خانه خود یک «فرش گرد» دارند».

در ادامه نیز این گزارش سویه تخریب پیدا کرد. از جمله از اینکه رسانه های فارسی زبان خارج از کشور همچون «بی بی سی فارسی» و «من و تو» به طور مفصل، خبر تشکیل این گروه و حاشیه های پیرامونی آن را پوشش دادند به شدت انتقاد کرد. این گزارش سعی کرد در این رویکرد انتقادی به پوشش خبری گسترده این تشکل، مواضع برخی از تحلیلگران موافق این مساله را نیز منعکس کند.

از جمله «کامبیز نوروزی» –  نایب رئیس انجمن روزنامه‌نگاران استان تهران – در گفتگو با این روزنامه، ضمن «سلطنت طلب» خواندن اعضای این گروه، به «بی بی سی فارسی» نیز حمله برد و مدعی شد که این رسانه «اصل بنیادی بی طرفی» را کاملا کنار گذاشته است. آقای نوروزی مدعی شده است: «سقوط تأسف بارتر جدید این است که  این تلویزیون پرمدعا، در این چند روزه وقت زیادی از برنامه‌های خبری و تحلیلی خود را در اختیار چند نفر از اعضای ناشناخته یک گروه سلطنت‌طلب تازه پا قرار می‌دهد که چند نفر خارج کشوری‌های گمنام تشکیل داده‌اند، که هیچ وزنی در سیاست ایران ندارند و پیروان رضا پهلوی‌اند و وطن فروشانه دست به دامن ترامپ شده‌اند. این گروه طرفدار تحریم و مداخله نظامی در ایران است».

 

جمهوری اسلامی باید برود

 

دکتر«حامد شیبانی راد» یکی دیگر از اعضای این تشکل است. او که دارای دکترای میکروالکترونیک و پژوهشگر در مرکز ملی تحقیقات علمی فرانسه است، در گفتگو با توانا تاکید می کند که مبارزه با جمهوری اسلامی، صرفا سیاسی نیست. او می گوید: «کافی است در ایران سالهایی از زندگی را سپری کرده باشید تا سیاست و اپوزیسیون جمهوری اسلامی بودن برای شما با فعالیت حقوق بشری و مبارزه آزادی خواهانه معنا شده باشد. کافی است آگاه باشید که ترومای  سال های سیاه دهه ۶۰ آنچنان بر روح و روان مردم اثر گذاشته است که رهایی از آن امری است غیر ممکن. کافی است که به درد و رنج و عدم برخورداری از حقوق اولیه انسانی مردم در بند حکومت مستبد فکر کنید. کافی است به حرف دل مردم کوچه و خیابان ایران گوش کرده باشید».

حامد شیبانی راد می گوید جمهوری اسلامی باید برود و پروژه فرشگرد به این نیت فعالیت می کند

حامد شیبانی راد پروژه فرشگرد را «یکی از بهترین پروژه ها» برای براندازی جمهوری اسلامی می داند و می گوید: « زندگی کوتاه است. در این چند روز زندگی اصالتی ندارد مگر آنکه به ندای وجدان گوش کنیم و کدام وجدان است که راحت باشد اگر ببیند می توان در راه براندازی رژیم مستبد دینی گام برداشت ولی حرکت نکرد؟ فرصت، فرصت سرنگونی جمهوری اسلامی است و پروژه فرشگرد یکی از بهترین آن ها».

 

انتشارات بیشتر ...