روز جمعه ۲۲ فروردین ۱۳۹۹ ماموران لباس شخصی بدون ارائه حکم و با ضرب‌وشتم، علی یونسی – دانشجوی مهندسی کامپیوتر – و امیرحسین مرادی – دانشجوی فیزیک دانشگاه صنعتی شریف – را بازداشت کردند.
علی یونسی، برنده مدال طلای المپیاد جهانی نجوم
علی یونسی سال ۲۰۱۸، مدال طلای مسابقات جهانی المپیاد نجوم را کسب کرده بود و در سال ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ نیز مدال نقره و طلای المپیاد نجوم در ایران را به دست آورده بود. امیرحسین مرادی، دانشجوی فیزیک، هم در سال ۹۶ مدال نقره المپیاد نجوم کشوری را از آن خود کرد.
علی یونسی برنده مدال طلای المپیاد جهانی نجوم در سال ۲۰۱۸
رضا یونسی درباره بازداشت برادرش توضیح می‌دهد: «ماموران تمام خانه را به هم ریخته و در نهایت تمامی موبایل‌ها، کامپیوترها و ماشین پدرم را با خود برده‌اند. پدر و مادرم را برای بازجویی برده و پس از چهارـ پنج ساعت آزاد کردند، اما علی از همان زمان بازداشت است.» به گفته او: «ماموران علی را به شدت مضروب کردند، پیشانی‌اش کامل خونین و سرش ضربه خورده بوده.»
امیرحسین مرادی، همدانشگاهی علی یونسی، که هم‌زمان با او و با ضرب و شتم بازداشت شده بود نیز همچنان در بازداشت به سر می‌برد.
رضا یونسی: ماموران علی را به شدت مضروب کردند
رضا یونسی با بیان اینکه ماموران برای تفتیش خانه حکمی ارائه نکردند، افزود: «پس از پیگیر‌های خانواده مشخص شد که برادرم و همدانشگاهی او توسط ماموران اطلاعات سپاه بازداشت شده‌اند و پرونده در شعبه ۶ دادسرای اوین به بازپرس جعفری ارسال شده است.»
ادامه بازداشت علی یونسی، با واکنش فعالان دانشگاهی و علمی در رسانه‌های اجتماعی روبه‌رو شد؛ فیروز نادری، از مدیران ارشد پیشین در ناسا و مشاور فعلی این سازمان در توییتر نوشت: «شرم بر جمهوری اسلامی که با به هدردادن ثروت اصلی ایران یعنی جوانان با استعداد کشور حال و آتیه ایران را به تباهی کشیده است. این نظام که سابقه به‌زنجیرکشیدن دانشمندانش را دارد، از تحصیل‌کرده‌های خارج از کشور می‌خواهد که به ایران برگردند و به کشورشان خدمت کنند، در حالی که دانشجویان ارشد ایران را به بهانه‌های ساختگی دستگیر و زندانی می‌کند.» او بازداشت این دانشجوی برنده مدال طلای المپیاد جهانی نجوم را «عملی ضد مردمی» خواند و خواستار آزادی او شد.
فیروز نادری: این نظام سابقه به‌زنجیرکشیدن دانشمندانش را دارد
بعد از ۲۵ روز بی‌خبری کامل خانواده‌ها، سرانجام سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت‌ماه، سخنگوی قوه قضاییه جمهوری اسلامی دو دانشجوی بازداشت‌شده دانشگاه شریف را به ارتباط با گروه «مجاهدین خلق» و داشتن «اقلام انفجاری» در منزل متهم کرد.
غلامحسین اسماعیلی درباره این پرونده گفت: «این افراد به گروه‌های ضد‌انقلاب وصل شدند و با منافقین [سازمان مجاهدین خلق] ارتباط داشتند. آن‌ها به دنبال انجام اقدامات خرابکارانه در کشور بودند و ما در بازرسی از منازل آن‌ها اقلام انفجاری کشف کردیم.» او درباره این دو بازداشتی ادعا کرد: «به دنبال اقدامات خرابکارانه در کشور بودند و اقدامات ایذایی هم انجام داده بودند اما نتوانستند اقدام جدی انجام دهند.»
علی یونسی دارنده مدال نقره سال ۹۵ و مدال طلای سال ۹۶ المپیاد نجوم در ایران است
آیدا یونسی، خواهر علی یونسی، با انتشار ویدیویی در فضای مجازی شدیدا به مسئولان قوه قضائيه ایران تاخت و در پاسخ به اتهاماتی که غلامحسین اسماعیلی مطرح کرده گفت: «شما بعد از اینکه معلوم نیست چه بلایی سر برادر من آوردید، نمی‌دانید چه کنید و بهترین روش را در این دیدید که از گذشته دور خانواده سوءاستفاده کنید تا بتوانید حقایق را کتمان کنید.» او اتهامات سخنگوی قوه قضاییه علیه برادرش را «مسخره» خواند و قوه قضائیه ایران را به «داستان‌سازی» و «کتمان حقایق» متهم کرد. همچنین گفت که همیشه مهم‌ترین کار برای برادرش درس‌خواندن بوده؛ اما حالا نمی‌داند که در این ۲۶ روز چه بلایی سر او آورده‌اند.
آیدا قوه قضاییه را متهم کرد که در انجام «شکنجه روحی و جسمی و اعتراف‌گیری اجباری و فشار به خانواده‌ها» سابقه طولانی دارد. او این گونه اتهامات به شهروندان را از سوی مقامات حکومتی «نخ‌نما» نامید.
خواهر علی یونسی: همیشه مهم‌ترین کار برای برادرم درس‌خواندن بود
رضا یونسی هم هر گونه فعالیت سیاسی برادرش را رد کرد. او در گفتوگو با بی‌بی‌سی فارسی گفت: «علی هیچ فعالیت سیاسی نداشت … . تمام فکرش به دنبال المپیاد و دانشگاه بود.» او با رد سخنان سخنگوی قوی قضاییه ادامه داد: «این‌ها از گذشته پدر و مادر من سوءاستفاده می‌کنند که با سازمان مجاهدین خلق فعالیت داشتند ولی حالا سال‌ها ست در ایران هستند و فعالیتی ندارند.»
کاربران شبکه‌های اجتماعی نیز به بازداشت علی یونسی و امیرحسین مرادی واکنش نشان داده‌اند؛ آن‌ها به پرونده‌های مشابه و زندانی‌کردن نخبگان ایرانی توسط جمهوری اسلامی اشاره کرده‌اند. در این میان از علی‌اکبر محمدزاده – دانشجوی ۲۲ ساله دانشگاه شریف -، امید کوکبی – دانشجوی ۲۹ ساله دانشگاه تگزاس -، حسین رونقی ملکی – وبلاگ‌نویس – و دکتر احمدرضا جلالی – پزشک و پژوهشگر – نام برده‌اند؛ نخبگانی که با اتهامات واهی سال‌های بسیاری از زندگی‌شان در حبس گذشته است.
علی‌اکبر محمدزاده و امید کوکبی از نخبگانی بودند که مدت زیادی در زندان‌های جمهوری اسلامی محبوس بودند
انتشار این اخبار، مسئله فرار مغزها از ایران را که سال‌ها ست محور بسیاری از بحث‌های محافل علمی و دانشگاهی ایران بوده، بار دیگر در مرکز توجه قرار داده است. فرار مغزها از ایران هر سال شدت بیش‌تری می‌یابد؛ امری که آینده ایران را از جنبه نیروی کار سازنده همواره تیره‌تر می‌کند.
سخنگوی قوه قضائیه: از خانه علی یونسی و امیرحسین مرادی اقلام منفجره کشف کردیم
تجربه چهل و یک سال حیات جمهوری اسلامی گذشته نشان داده که به دلیل نبود فرصت‌های شغلی، پایین‌بودن سطح دستمزد و شرایط نامساعد فرهنگی و اجتماعی، اکثریت قریب به‌اتفاق دانشجویان و متخصصان ایرانی که برای تکمیل تحصیلات خود به خارج از کشور مهاجرت می‌کنند، دیگر به ایران باز نمی‌گردند؛ مگر با هدف سفرهای کوتاه و دیدار بستگان خود که البته در سال‌های اخیر شماری از این سفرها به بازداشت توسط نهادهای امنیتی ختم می‌شود.
شلیک سپاه به هواپیمای اوکراینی و کشته‌شدن تعداد زیادی از نخبگان و دانشجویان ایرانی، به صورتی بسیار تلخ، نمایان‌گر فاجعه فرار مغزها و خسارتی ست که به ایران وارد می‌شود.