«سکوت نکنیم. حرف بزنیم. حرف زدن قباحت نداره؛ سکوت در قبال فجایعی همچون آبان ۹۸ قباحت داره. ما باید راجع به کشتار ۹۸ صحبت کنیم. ما باید راجع به اتفاقی که در وطنمون افتاده حرف بزنیم. ما هنرمندها مسئولیم در برابر جامعه. مردم چشمشون به ماست. مردم رو نباید تنها بگذاریم. این دوران هم میگذرد. مرگ این افکار هم فرا میرسه. ما میمونیم و جامعه. نباید این استنباط پیش بیاد مردم را تنها گذاشتهایم. … من جایزه امشب رو تقدیم میکنم به روح کشته راه وطن، پویا بختیاری و خانواده محترمشون.»
این سخنان «همایون غنیزاده» که به فاصله کوتاهی از کشتار آبان ۹۸، در ۱۰ بهمن همان سال در مراسم «جشن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران» ادا شد، سخنانی بسیار شجاعانه بود. این کارگردان و نویسنده مشهور ایرانی که در آن مراسم تندیس «خلاقیت و استعداد درخشان» را دریافت کرده بود، نشان داد توان آن را دارد که درخشش خود در قبال آنچه جامعه با آن درگیر است را نیز نشان دهد. او به درستی روی این نکته انگشت گذاشت که هنرمندان در قبال جامعه مسئول هستند و حتی نباید این استنباط پیش بیاید که آنان از جامعه دور هستند.
اساسا شاید این پرسش پدید بیاید که چرا هنرمند و واکنش او در قبال فجایعی که میگذرد اهمیت دارد؟ چرا یک هنرمند باید در قابل جامعه «مسئول» باشد؟ تاکید روی مسئله مسئولیت هنرمند در قبال جامعه و فجایعی که علیه مردم در جریان است، از آنرو به مثابه یک مسئولیت تلقی میشود که هنرمندان مشروعیت و شهرت و محبوبیت هنری خود را از جامعه میگیرند. در واقع بدون جامعه و اقبال و توجه مردم کشوری که هنرمند در آن زندگی میکند، قشر هنرمند عملا نمیتوانند به «سلبریتی»هایی تبدیل شوند که از قبال این شهرت و محبوبیت به درآمدهای کلان مالی و توجهات وسیع رسانهای برسند.
این مسئله بهویژه در حوزه سینما و تئاتر خود را نشان میدهد. در این حوزه بیشترین محبوبیتها تعریف میشوند و بیشترین میزان از شهرت پدید میآید. بر این بنیاد اگر هنرمندان به مسئولیت خود در قبال جامعه واقف باشند بهخوبی در مییابند که در واقع همه چیز آنان برآمده از مردم است. شاید از اینروست که «حامد بهداد» – بازیگر شناختهشده سینما – در همان مراسم مورد اشاره در بالا در بهمن ۹۸ در سخنرانی خود، ضمن ابراز همدردی با ملت ایران گفت: «این عنوان مزخرف سلبریتی را از ما بردارید. ما خود خود مردم هستیم.»
به همایون غنیزاده بازگردیم. هنرمند جوانی که متولد ۱۳۵۹ است ولی بیشتر از بسیاری از بزرگترهای هنری در جامعه هنری ایران زبان به اعتراض علیه سیاستهای حاکم گشوده است و نشان داده است که در این زمینه ایستاده در کنار جامعه است و به هیچ وجه نمیتواند بپذیرد که ستم همچنان برقرار باشد ولی او سکوت کرده باشد. چنانکه به تعبیر خود او این سکوت در قبال جنایت است که قباحت دارد. صفحه اینستاگرام همایون غنیزاده به مثابه تابلویی از شجاعت و شرافت او در قبال جامعه و ملت ایران و وطن خویش است.
غنیزاده در یکی از آخرین پستهای خود در صفحه اینستاگرام خود در تابستان ۱۴۰۰ درباره برآمدن طالبان و نقش تخریبگرانه جمهوری اسلامی نوشت: «نباید یادمان برود محمدجواد ظریف چگونه با طالبان دیدار کرد و چگونه پروژه عادیسازی طالبان را کلید زد. نباید یادمان برود وزارت خارجه جمهوری اسلامی طالبان را امارت اسلامی خطاب کرد و نباید یادمان برود طالبان و طالبانیسم برای ما عادی نمیشود. برای همین هر شهری از افغانستان که سقوط میکند گویی دارد بخشی از سرزمین ما هم سقوط میکند.»