کم‌تر ایرانی‌ای است که به موسیقی علاقه‌مند باشد و نام حسین علیزاده را نشنیده باشد و از آثار با‌ارزش او بی‌خبر باشد. حسین علیزاده، ردیف‌دان، آهنگساز، نوازنده تار و سه‌تار و پژوهشگر حوزه موسیقی، اول اسفندماه ۱۳۳۰ از پدری اهل ارومیه و مادری اهل تهران در منطقه سیدنصر‌الدین بازار تهران دیده به جهان گشود. او آموزش موسیقی را در هنرستان موسیقی تهران در همان خردسالی و در محضر اساتید بزرگی مانند حسین دهلوی و هوشنگ ظریف گذراند. پس از آن علیزاده در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران درس خواند و در آنجا از کلاس بزرگانی مانند حبیب‌الله صالحی، محمود کریمی، علی‌اکبر شهنازی، داریوش صفوت، نورعلی‌خان برومند، سعید هرمزی، یوسف فروتن و عبدالله خان دوامی بهره‌ها برد. او تحصیلات خود را هم در زمینه موسیقی سنتی و هم در حوزه موسیقی بین‌المللی و موسیقی‌شناسی پی گرفت. علیزاده کار اجرایی موسیقی را در سن پانزده سالگی آغاز کرد و در نوزده‌سالگی به مرحله تکنوازی رسید و همین‌طور به سرپرستی ارکستر موسیقی سنتی سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران برگزیده شد و همین ارکستر را در برگزاری کنسرت‌هایی در اروپا رهبری می‌کرد.
در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران درس خواند
حسین علیزاده چند سالی در اروپا و آمریکا اقامت گزید و مطالعات خود در زمینه آهنگ‌سازی و موسیقی‌شناسی را ادامه داد. او در همین زمان سمینارهای معتبری نیز برای شناساندن موسیقی ایران به جهان در دانشگاه‌های مختلف برگزار کرد. یکی از آلبوم‌های حسین علیزاده با نام «به تماشای آب‌های سفید» برای دریافت جایزه «گرمی» برای بهترین اثر موسیقی سنتی در رده‌بندی موسیقی جهان نامزد شد. این آلبوم کار مشترک حسین علیزاده و ژیوان گاسپاریان نوازنده آمریکایی ارمنی‌تبار است. جایزه گرمی از معتبرترین جایزه‌های موسیقی در جهان است که از آن با عنوان اسکار موسیقیایی نام برده می‌شود. حسین علیزاده و گاسپاریان در سال ۱۳۸۳ کنسرت مشترکی در کاخ نیاوران برگزار کردند. حسین علیزاده از موسیقی‌دانانی است که در موسیقی فیلم نیز آثار درخشانی خلق کرده است که از آن جمله می‌توان به آثاری مانند «دلشدگان»، «گبه»، «زشت و زیبا»، «زمانی برای مستی اسب‌ها»، «لاک‌پشت‌ها هم پرواز می‌کنند»، «آواز گنجشک‌ها» و «ملکه» اشاره کرد. علیزاده برای فیلم‌های گبه، زشت و زیبا، آواز گنجشک‌ها و ملکه برنده سیمرغ بلورین شد. سیمرغ بلورین یا مرغ شیشه‌ای نام جایزه‌ای است مخصوص جشنواره فیلم فجر که هر سال در ایران برگزار می‌شود. حسین علیزاده درباره کارهایی که در حوزه موسیقی فیلم انجام داده است می‌گوید: «از همان سال‌های اول پس از انقلاب خیلی از فیلمسازان از من دعوت می‌کردند که برایشان موسیقی بنویسم. می‌گفتند که موسیقی تو خیلی تصویری است و به کار فیلم می‌آید، علی حاتمی هم برای موسیقی دلشدگان از من دعوت به همکاری کرد. در این فیلم هم ابتکار «چند آوازی» را تجربه کردم. پس از آن محسن مخملباف، موسیقی فیلم «گبه» را به من پیشنهاد کرد که سرشار از رنگ بود و امکان ساخت موسیقی رنگارنگی را به من می‌داد.»
در سال ۱۳۴۷ عضو ارکستر رودکی شد
حسین علیزاده در سال ۱۳۴۷ عضو ارکستر رودکی شد. او در جشن هنر شیراز دو کنسرت برگزار کرد. جشن هنر شیراز جشنواره‌ای از هنر و موسیقی بود که از سال ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۶ در پایان تابستان هر سال در شیراز برگزار می‌شد. یکی از نوآوری‌های حسین علیزاده در کار موسیقی، به کارگیری گروه مختلط همآوایان است. محمود خوشنام کارشناس موسیقی در این مورد می‌گوید: «نوآوری دیگر در کار حسین علیزاده، از به کارگیری گروه مختلط همآوایان پدید آمده است. تک‌خوانانی که اگر چه با هم می‌خوانند ولی مستقل باقی می‌مانند. شاید علیزاده خواسته است با این کار نبود صدای زن را در اجراها، جبران کند. چون در ایران امروز زنان تنها در گروه اجازه دارند بخوانند.» حسین علیزاده در این زمینه می‌گوید: «این هم یک کار تجربی من بود که برای نخستین بار در موسیقی فیلم عرضه شد … می‌دانید اگر صدای زن بدون کلام باشد از آنجا که صدای ساز مانندی می‌شود مجوز پخش می‌گیرد! البته من همیشه گفته‌ام ممنوعیت صدای زن یک تصمیم ضد هنری است. به هر حال من فکر کردم که همیشه در اجراها یک صدای خواننده بوده که با چند ساز همراهی می‌شده، حالا چه اشکالی دارد که قضیه بر‌عکس شود. یعنی یک ساز باشد و چند خواننده … بعد دیدم اگر همه صداها مردانه باشد، بی‌معنا می‌شود. این بود که از صدای بی کلام زن هم استفاده کردم. …» حسین علیزاده پس از انقلاب و در همان سال‌های نخستین موسیقی «نی نوا» را برای نی و ارکستر در دستگاه «نوا» خلق کرد. این درست در زمانی بود که موسیقی از سوی انقلابیون مطرود بود و زیر فشار تحریم و همه سازمان‌های موسیقی و ارکسترها به حالت تعطیل و یا نیمه تعطیل در آمده بودند. محمود خوشنام در مورد انتخاب نام «نی‌نوا» از سوی علیزاده می‌گوید: «انتخاب عنوان «نی‌نوا» که می‌شد آن را دو گونه تفسیر کرد، هوشمندی آهنگساز را در آن شرایط سخت نشانه می‌زند. می‌شد نی‌نوا را نوعی موسیقی کهن اسطوره‌ای، حتی مذهبی، تلقی کرد، ولی به هر حال آفرینش آن تکیه بر شیوه‌های آهنگ نویسی بین‌المللی داشت، و یک ارکستر کامل با سازهای ملی و بین‌المللی آن را به اجرا در آورده بود. نی نوا در آن برهوت موسیقی از استقبال عمومی برخوردار شد و پایه‌های شهرت علیزاده را استوار ساخت.
در اوایل دهه هفتاد ریاست هنرستان موسیقی را عهده‌دار بود
او از آن پس در کار آفرینش شتاب بیش‌تری گرفت و هر سال شماری از آفریده‌های خود را در کنسرت‌ها و در کاست و سی.دی در برابر داوری جمع‌شنوندگان قرار می‌داد.» حسین علیزاده در اوایل دهه هفتاد ریاست هنرستان موسیقی را عهده‌دار بود. او تا سال ۱۳۸۴ با محمدرضا شجریان در قالب گروهی چهارنفره به همراه کیهان کلهر و همایون شجریان به برگزاری کنسرت و اجرای برنامه در کشورهای مختلف می‌پرداختند. حسین علیزاده در سال ۱۳۹۳ موفق برنده «نشان شوالیه هنر و ادب فرانسه» شد اما از دریافت ان امتناع کرد و خود را بی‌نیاز از دریافت هر نشانی دانست. او در عین حال گفت که «هدیه ملت با‌فرهنگ فرانسه» را ارج می‌نهد. حسین علیزاده در نامهای در این مورد نوشت: «اگر سفیر سیاسی و فرهنگی کشور فرانسه هدیه ملت با‌فرهنگ فرانسه را به سینه هنرمندان بزرگ ما نصب می‌کند، آن را ارج می‌نهیم و ما نیز ستایش می‌کنیم ستارگان پرافتخار تاریخ خود را. شاید اگر در دیار ما توجه و درک از هنر والای موسیقی نزد مسئولان می‌بود، یک هدیه و عنوان غیرخودی این همه انعکاس نداشت. وقتی در فضای هنری نور کافی نباشد، چراغی کوچک خورشید می‌شود».علیزاده در پایان نامه نوشت: «ضمن قدردانی از مسئولان کشور و سفارت فرانسه، به احترام مردم هنرپرور و هنردوست ایران، به نام حسین علیزاده قناعت کرده، تا آخر عمر به آن پیشوند یا پسوندی نخواهم افزود.» «نشان شوالیه هنر و ادب فرانسه بالاترین نشان این کشور است که به فعالان فرهنگی، نظامی و علمی، از جمله به کسانی که شهروند این کشور نیستند، اهدا می‌شود. این نشان در اواخر دهه ۱۹۵۰ میلادی با هدف تقدیر از کسانی که در ارتقاء هنر و ادبیات در سراسر دنیا نقش داشته‌اند، به دست وزارت فرهنگ فرانسه بنیان گذاشته شد.» حسین علیزاده دو فرزند به نامهای صبا (نوازنده کمانچه) و نیما (نوازنده رباب و تار) دارد.