Search

English

خامنه‌ای، چهارشنبه‌سوری و هفت‌سین

واقعیت این است که جمهوری اسلامی نوروز و سنت‌های مرتبط با آن را  صرفا «تحمل» می‌کند و اگر توان آن را داشت از آن جلوگیری می‌کرد. اما از آن جا که نوروز بزرگ ترین عید ایرانیان است و به هویت ملی آنان سخت گره خورده است، جمهوری اسلامی توان مقابله با آن را ندارد ولی در عین‌ حال مقامات ارشد جمهوری اسلامی از نشان دادن کراهت خود نسبت به نوروز ابا ندارند. به عنوان نمونه خامنه‌ای حتی در پیام‌های خود به مناسبت سال جدید، هیچ‌گاه سفره هفت‌سین پهن نمی‌کند. مسئله‌ای که بسیار چشمگیر است و نشانگر آن که رهبر جمهوری اسلامی سفره هفت‌سین را خوش ندارد.

البته این کراهت از سفره هفت‌سین در فتاوای خامنه‌ای نیز نمود دارد. چنان‌که در نوروز ۱۳۹۵ خامنه‌ای چند فتوا مربوط به نوروز صادر کرد و از جمله پهن‌کردن سفره هفت سین را «غیر مذهبی» دانست. سفره‌ای که به گفته او جنبه مذهبی ندارد. اگر به برجستگی عنصر اسلام نزد خامنه‌ای و پیروان او توجه کنیم متوجه خواهیم شد که غیراسلامی‌بودن یک پدیده، چه اندازه آن عنصر خاص یا پدیده خاص را نزد آنان کم‌ارزش جلوه می‌دهد. چنان‌که حتی این نبرد با سنت‌های ملی ایرانیان همچون نوروز نزد خمینی نیز مشاهده می‌شد.

خامنه‌ای به مطهری علاقه‌مند است که او نیز به سفره هفت‌سین تاخته بود. عکس: سخنرانی خامنه‌ای در سمینار مطهری، ۱۳۶۶

بنیان‌گذار جمهوری اسلامی که مدام به ایرانیت و ملیت ایرانی می‌تاخت در سخنرانی اسفند ۱۳۵۹ خواستار آن شد که جشن‌های نوروزی برگزار نشود یا کم‌مایه شود. بهانه او «همدردی با صدمه‌دیدگان جنگ» بود. او گفته بود: «لکن من می‌خواهم تقاضا کنم از تمام کسانی که در ایام به اصطلاح خودشان عید نوروز می‌خواهند تشریفات داشته باشند امسال این تشریفات را کم کنند، یا نکنند.» واقعیت ولی این است که وقتی این سخن خمینی را به یاد می‌آوریم که گفته بود: «این حرف که من اول ایرانی هستم دوم اسلام، خودش کفر است»، می‌توانیم پی ببریم نزد خمینی نوروز جلوه‌ای نداشت.

با چنین پیشینه‌ای کاملا قابل انتظار است که در فتواها و نظرات خامنه‌ای نسبت به نوروز و پدیده‌های مرتبط با آن همچون سفره هفت‌سین و یا چهارشنبه‌سوری نیز کراهت و نفرت دیده شود. خامنه‌ای علاوه بر کراهت نسبت به سفره هفت‌سین از مراسم چهارشنبه‌سوری نیز کاملا دوری می‌جوید و بلکه در فتواهای خود تلاش می‌کند آن را کاملا تخریب کند. در سال ۸۸ بود که خامنه‌ای درباره چهارشنبه‌سوری گفته بود: «چهارشنبه‌سوری علاوه بر آن‌که هیچ مبناى شرعى ندارد، مستلزم ضرر و فساد زیادى است که مناسب است از آن‌ها اجتناب شود.»

رهبر جمهوری اسلامی همیشه از مرتضی مطهری تمجید می‌کند و حتی زمانی که می‌خواست از مصباح یزدی تمجید کند او را مطهری زمانه نامیده بود. مرتضی مطهری نیز با صراحتی بیش‌تر به عناصر سفره هفت‌سین و نیز مراسم چهارشنبه‌سوری تاخته بود. سخن «مرتضی مطهری» درباره نوروز و پدیده‌های مرتبط با آن این‌هاست: «با سمنو پختن از نحسی خارج می‌شویم؟ با سبزه را در روز سیزده از خانه بیرون ریختن از نحسی خارج می‌شویم؟» بدیهی است که تعلق خاطر عمیق خامنه‌ای به مرتضی مطهری از جمله در مواضع رهبر جمهوری اسلامی درباره نوروز نیز نمود پیدا کند.

انتشارات بیشتر ...