Search

English

مهدی میثاقیه؛ مصادره اموال و بنیاد سینمایی فارابی

 بسیاری از نسل پس از انقلاب ممکن است نام مهدی میثاقیه را نشنیده باشند اما بی‌شک نام «بنیاد سینمایی فارابی» را شنیده‌اند.

وب‌سایت بنیاد سینمایی فارابی در تاریخچه‌ تاسیس خود آورده است:

«در خرداد ۱۳۶۲، پس از روی‌کار‌آمدن فخرالدین انوار به مقام معاونت سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بلافاصله یک گروه مشاوره متشکل از سیدمحمد بهشتی، محمد مهدی دادگو و محمد آقاجانی که از برنامه‌ریزان صدا و سیما بودند و مهدی مسعودشاهی که مدیر کل اداره نظارت و نمایش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود ـ به‌عنوان نماینده این وزارتخانه ـ تشکیل شد. وظیفه این گروه رسیدگی به مقوله حساس سینما بود. سینماها از نخستین جاهایی بودند که در جریان انقلاب تعطیل شده بودند و تا سال ۶۲ تعداد سینماها که راه‌اندازی شدند و فیلم‌هایی که ساخته شد انگشت‌شمار بود.»

در بخشی از این تاریخچه به مصادره‌ استودیو میثاقیه اشاره می‌شود:

«پس از یک سال ساختمان قدیمی خانه قوام‌السلطنه که بخشی از آن به موزه آبگینه و سفالینه‌ها اختصاص داشت در اختیار بنیاد قرار گرفت (قوام‌السلطنه از زمان مظفرالدین شاه قاجار تا سال ۱۳۳۱ یعنی تا زمان محمدرضا پهلوی از نخست‌وزیران و رجل سیاسی تاریخ ایران بود و این بنا قریب نود سال پیش ساخته شده است). و با نصب تجهیزات فنی مدرن و «به‌روز» شد ولی از آن‌جایی که جوابگوی نیازهای فنی سینماگران نبود، استودیو میثاقیه که جزو اماکن مصادره‌ای بود نیز به مدیریت فارابی تحویل داده شد، یک پلاتو برای فیلمبرداری از صحنه‌های داخلی، بخش تدوین و انبار ابزار و وسایل مورد نیاز فیلمبرداری از بخش‌های این ساختمان بود.»

استودیو میثاقیه که متعلق به تهیه‌کننده‌ سینمای پیش از انقلاب، مهدی میثاقیه بود، پس از انقلاب اسلامی توسط حکومت اسلامی مصادره شد.

مهدی میثاقیه که بود؟

از راست به چپ: چنگیز وثوق- نفر وسط: مهدی میثاقیه و نورمن ویزدوم

نورمن ویزدوم (چپ) مهدی میثاقیه (وسط) منوچهر وثوق (راست) در ایران – ۱۳۴۰

مهدی میثاقیه، هنرپیشه و از تهیه‌کنندگان سینما در سال ۱۳۰۶ در تهران دیده به جهان گشود. پدرش عبدالمیثاق میثاقیه از تجار معروف تهران بود.

مهدی میثاقیه در سال ۱۳۳۰ با بازی در فیلم «مستی عشق» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی اسماعیل کوشان وارد دنیای فیلم و سینما شد. مهدی میثاقیه با نام مستعار مهدی شبان وارد سینما شد.

بازی در این فیلم سرآغاز سه دهه فعالیت میثاقیه در عرصه‌ سینما شد.

مهدی میثاقیه در سال ۱۳۳۲ با همکاری عده‌ای دیگر استودیو فیلم «کارون» را بنیان گذاشت.

استودیو میثاقیه در سال ۱۳۳۸ توسط مهدی میثاقیه بنا نهاده شد که بسیاری از فیلم‌های سینمایی پیش از انقلاب محصول این استودیو فیلم است.

این استودیو پس از انقلاب اسلامی و زمانی که هنوز میثاقیه در ایران بود توسط جمهوری اسلامی مصادره شد و بعدها به بنیاد سینمایی فارابی تبدیل شد.

انقلاب که پیروز شد مهدی میثاقیه به اتهام پیروی از دیانت بهایی به زندان افتاد و آزار فراوان دید.

مهدی میثاقیه پیش از انقلاب مالک سینما کاپری و سینما فرهنگ نیز بود.

سینما فرهنگ را میثاقیه پیش از انقلاب به بهروز وثوقی فروخت. سینما کاپری که گنجایش هزار تماشاچی در یک نوبت را داشت و از بزرگ‌ترین سینماهای خاور‌میانه در آن زمان محسوب می‌شد بعد از انقلاب توسط جمهوری اسلامی مصادره شد و بعدها نام سینما بهمن به خود گرفت.

سینما کاپری که بعد از انقلاب به سینما بهمن تغییر کرد

سینما کاپری که پس از انقلاب مصادره و به سینما بهمن تغییر نام داد

از دیگر کارهای مهدی میثاقیه می‌توان به تاسیس بیمارستان میثاقیه اشاره کرد که این بیمارستان پس از بر سر کار آمدن انقلابیان به بیمارستان «شهید مصطفی خمینی» تغییر نام داد.

میثاقیه در دهه‌ ۴۰ یکی از اعضای هیئت مدیره‌ی «اتحادیه صنایع فیلم ایران» بود.

مهدی میثاقیه با به راه‌انداختن استودیو خود در دهه‌ ۳۰ خورشیدی اولین فیلم خود با نام «شب‌نشینی در جهنم» به کارگردانی موشق سروری و با همکاری ساموئل خاچیکیان تهیه کرد و از این به بعد بود که میثاقیه به‌عنوان یک تهیه‌کننده‌ سرشناس وارد سینمای ایران شد.

مهدی میثاقیه نفر اول سمت چپ

مهدی میثاقیه- نفر اول سمت چپ

«فیلم محلل، فیلمی کمدی و عاشقانه بود که نصرت کریمی در سال ۱۳۵۰ آن را کارگردانی کرده بود. نصرت کریمی پس از انقلاب به‌خاطر ساخت این فیلم پیش از انقلاب بازداشت شد و چند ماهی را در زندان سپری کرد. این فیلم در آن زمان مورد اعتراض مرتضی مطهری، روحانی شیعه قرار گرفت. نصرت کریمی پس از انقلاب اسلامی به دلیل کارگردانی این فیلم علاوه بر زندان، از کار و تدریس نیز ممنوع شد.»

تهیه‌کنندگی این فیلم را پس از انقلاب دلیلی بر اسلام‌ستیزی مهدی میثاقیه دانستند.

روزنامه‌ی کیهان وابسته به نهاد ولایت فقیه درباره فیلم محلل چنین می‌نویسد:

«مهدی ميثاقيه تهيه‌كننده و سرمايه‌گذار فيلم محلل در ساخت فيلم‌های زيادی كه اسلام‌ستيزی، سكس و ابتذال، از جمله شاخص‌ها و مولفه‌های بارز آن است، نقش داشته است.»

مهدی میثاقیه در سال ۱۳۷۰ بر اثر سکته‌ قلبی در‌گذشت.

انتشارات بیشتر ...