مژگان کشاورز، معروف به مایا، فعال مدنی حقوق زنان و از معترضان به حجاب اجباری است که به دلیل اعتراض مسالمت‌آمیز علیه حجاب اجباری بازداشت و طی رأی دادگاه انقلاب به ۲۳ سال حبس تعزیری محکوم شده و در حال گذراندن دوران حبس است.
۱۷ اسفند ۹۷ مصادف با ۸ مارچ، روز جهانی زن، مترو تهران
۱۷ اسفند ۱۳۹۷ مصادف با ۸ مارچ، روز جهانی زن، نازنین کشاورز به همراه یاسمن آریانی و مادرش، منیره عربشاهی، ویدئویی از خودشان در فضای مجازی منتشر کردند که در آن حجاب از سر برداشته و در واگن بانوان مترو تهران در حال گل‌دادن به زنان محجبه و غیرمحجبه بودند و هر کدام درباره این روز و حقوق زنان صحبت می‌کردند.
مژگان در جمع زنان در مترو گفت: «امیدوارم یه روزی ما زنان چه باحجاب و چه بی‌حجاب کنار همدیگه قرار بگیریم و همدیگه رو قضاوت نکنیم و ایران برای همه ما ایرانی‌ها ست.» او در حال اهدای گل به زنان، ادامه داد: «به امید روزی که هیچ خشونتی علیه زنان در ایران اتفاق نیفته، هیچ مردی اسیدپاشی نکنه، شادی و آزادی برای همه زنان باشه، زنان علیه زنان نباشیم. همه ما زن‌ها باید حامی هم باشیم. متاسفانه ما در ایران خشونت علیه زنان داریم. حق انتخاب پوشش نداریم. حق آوازخواندن نداریم. حق ارث برابر، حق ورود به استادیوم، حق قاضی‌شدن. ولی تا دلتون بخواد حق سانسورشدن و سرکوب‌شدن داریم. بیایید خودمان را برای تغییر آماده کنیم. روزتون مبارک خانوما! ایشالا ما همه، چه چادری، چه بی‌چادر چه باحجاب، چه بی‌حجاب کنار هم قرار بگیریم. علیه همدیگه نباشیم.»
مژگان را با ضرب و شتم در برابر چشمان دختر ۹ ساله‌اش بازداشت کردند
حدود کم‌تر از دو ماه بعد از انتشار گسترده این ویدیو در ۵ اردیبهشت ۱۳۹۸، نیروهای وزارت اطلاعات به منزل مژگان یورش بردند و او را با ضرب و شتم در برابر چشمان دختر ۹ساله‌اش بازداشت و به بازداشتگاه وزرا منتقل کردند. پیش از آن نیز یاسمن آریانی و مادرش منیره عربشاهی بازداشت شده بودند.
مژگان پیش‌تر در ویدئویی خطاب به سلبریتی‌ها و زنان بازیگر از سکوت آن‌ها در برابر ظلم به زنان انتقاد کرده بود. همچنین از زنانی بود که همراه با دختران انقلاب، حجاب اجباری از سر برداشته بود و با کمپین چهارشنبه‌های سفید همراه بود. او می‌گوید: «وقتی ویدا موحد رفت روی سکو مادر بود، برای آینده دخترش رفت. من هم مادرم برای آینده دخترم اعتراض مدنی می‌کنم تا ایران ما جایی باشد که همه در آن با احترام کنار هم زندگی کنیم.»
مژگان کشاورز: امیدوارم یک روزی ما زنان چه باحجاب و چه بی‌حجاب کنار همدیگه قرار بگیریم
مژگان کشاورز ده روز پس از بازداشت به سلول‌های انفرادی و بازداشتگاه اطلاعات سپاه موسوم به بند ۲ الف زندان اوین منتقل شد و پس از ۱۴ روز در تاریخ ۱۱ اردیبهشت ۹۸، به زندان قرچک ورامین انتقال یافت.
کیفرخواستی ناعادلانه و مغایر با قوانین قضایی روز چهارشنبه ۵ تیر ۹۸، پس از حضور در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران به مژگان ابلاغ شد و این فعال حقوق زنان، نهایتا توسط این شعبه به ریاست قاضی محمد مقیسه به مجموعا ۲۳ سال و شش ماه حبس محکوم شد. طبق این حکم، مژگان کشاورز برای اتهام «اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت ملی» به ۵ سال حبس تعزیری، به دلیل اتهام «تبلیغ علیه نظام» به یک سال حبس تعزیری، بابت اتهام «تشویق و فراهم‌نمودن موجبات فساد و فحشا» به ۱۰ سال حبس تعزیری و برای اتهام «توهین به مقدسات» نیز به ۷ سال و شش ماه حبس تعزیری محکوم شد. در صورت قطعی‌شدن این حکم و با استناد به ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی، مجازات اشد یعنی ۱۰ سال حبس تعزیری در خصوص وی قابل اجرا خواهد بود. مژگان در ۲۲ مردادماه به بند زنان زندان اوین منتقل شد.
سازمان عفو بین‌الملل پس از اعلام این حکم، نسبت به بازداشت مژگان کشاورز واکنش نشان داد و آن را محکوم کرد. این سازمان روز جمعه ۶ اردیبهشت ۱۳۹۸ گزارش داد که، بر اساس ویدیوهای منتشرشده در فضای مجازی، مژگان کشاورز در ۸ مارس، روز جهانی زن، به همراه دو فعال مدنی دیگر به نام‌های منیره عربشاهی و یاسمن آریانی در مترو تهران به صورت مسالمت‌آمیز به قوانین تبعيض‌آميز و تحقیرآمیز حجاب اجباری در ایران با برداشتن روسرى از سر و پخش گل اعتراض می‌کند و از روياى خود در رابطه با لغو حجاب اجبارى و همبستگى زنان مى‌گويد. در این بیانیه آمده است: «مجرم‌انگاری زنان به دلیل عدم انتخاب حجاب شکلی افراطی از تبعیض جنسیتی و نوعی رفتار بی‌رحمانه، غیرانسانی و ترذیلی است که عمیقا به کرامت انسانی زنان آسیب می‌رساند. مقامات ایرانی باید دست از آزار و تعقیب قضایی و حبس زنانی که که در مقابل این بی‌عدالتی ظالمانه می‌ایستند بردارند.»
تیر ۱۳۹۸ توسط قاضی مقیسه به ۲۳ سال و ۶ ماه حبس محکوم شد
در همین راستا تعدادی از مردان ایرانی پس از اعلام محکومیت این بانوان، ویدئویی را از خود در فضای مجازی پخش کردند و در آن به حمایت از شجاعت و آزادی‌خواهی ایشان در مترو تهران بین مردم گل پخش کردند و اعتراض خود را به صدور این حکم ناعادلانه ابراز کردند.
چندی بعد رضا خندان، همسر نسرین ستوده – وکیل و فعال حقوق بشر محبوس در زندان – در واکنش به این دادرسی ناعادلانه در صفحه فیسبوکش نوشت: «در هیچ یک از قوانین دولت ایران اشاره‌ای به داشتن روبنده، چادر، شال یا روسری و به طور کلی پوشاندن موی سر نشده است. تبصره ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی نیز حرف از حجاب می‌زند و اشاره‌ای به پوشاندن موی سر نکرده است. حجاب نیز لزوما پوشاندن موی سر نیست. مفهومی هم ردیف با عفت و پاکدامنی است. اما حکومت ایران ۴۰ سال به‌طور غیرقانونی نه تنها زنان بلکه کودکان زیر ۹ سال را نیز مجبور به پوشاندن موی سر کرده است. …»