در دوران جمهوری اسلامی این‌که یک روحانی به سِمت معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه‌های ایران منصوب شود آن‌قدر طنزآمیز یا تاسف‌انگیز نیست که یک روحانی در چنان مقامی از لزوم آراستگی و شئون رفتاری سخن به میان آورد. با این‌همه، چنین چیزی واقعیت دارد و حجت‌الاسلامی با نام ابراهیم کلانتری در اولین نشست «هم‌اندیشی و آشنایی با راهبردها، رویکردها، اولویت‌ها و سیاست‌های دانشگاه» در سال ۱۳۹۸ گفته است که «دانشگاه آزاد اسلامی باید به معنای واقعی دانشگاهی اسلامی باشد؛ دانشگاهی که در آن نور ایمان و اخلاق اسلامی و علم و عالم دیده شود.»
کلانتری شانزدهم مهر سال ۱۳۹۷ درباره این دستورالعمل به خبرگزاری مهر گفته بود که این دستورالعمل با هدف نظام‌مند‌کردن بحث آراستگی، پوشش و رفتار تدوین شده است. در واقع جمهوری اسلامی همزمان با سرکوب نظام‌مند علوم انسانی و ایدئولوژیک‌سازی دپارتمان‌های علوم پایه برای خدمت به پروژه نظامی‌گری حتی نسبت به کوچک‌ترین ظواهر دانشجویان و اساتید نیز ابلاغیه انضباطی صادر می‌کند و در واقع حراست دانشگاه‌ها در این سال‌ها دو وظیفه سرکوب سیاسی و سرکوب فرهنگی دانشجویان و استادان دانشگاه‌ها را بر عهده داشته است.
در چنین وضعیتی حجت‌الاسلام مذکور مدعی شده که یکی از ظرافت‌های کار در دانشگاه این است که حقوق مردم در اولویت قرار دارد و تاکید کرده که این حقوق صرفا مادی نیست، بلکه عمر بندگان خداوند در اختیار مسئولان دانشگاهی است. اما او از این‌که عمر مردم در دستان نظام آموزش عالی است چه نتیجه‌ای می‌گیرد؟ این‌که مسئولان در واحدهای دانشگاهی باید با دقت بیش‌تری کارها را پیش ببرند و مهم‌ترین این کارها آن است که جوانان را از لحاظ آموزشی، پژوهشی و تربیتی هدایت کنند. در همان حال او از حقوق دانشجویان دم زده و این‌که حق دانشجوی دانشگاه آزاد چون از جیب خودش مخارج تحصیلش را می‌دهد سخت‌تر و حساس‌تر است. اما از دید یک روحانی که صنف او همراه با سرکوبگران سپاهی به قدرت رسیده‌اند، این حقوق شامل هر چیزی می‌شود، جز آنچه در عرف جهانی حق و حقوق دانشجو (از جمله آزادی آکادمیک و آزادی پوشش) می‌شود.
کلانتری: دستورالعمل آراستگی و شئون رفتاری باید در دستور کار مسئولان واحدها قرار گیرد.
فهم کلیدواژه‌های نظام توتالیتر شیعی پس از چهل سال نمی‌بایست برای ایرانیان چندان دشوار باشد. مهم آن است که بتوان معنای اصلی این واژگان را به مخاطبان غربی و رسانه‌های جریان اصلی فهماند. به عنوان نمونه وقتی حجت‌الاسلام مذکور در مقام معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی از «تحول فرهنگی» دم می‌زند و آن را عمده‌ترین مسائل در دوره مدیریت جدید این دانشگاه عنوان می‌کند، معنای آن چیزی جز سرکوب آزادی بیان در دانشگاه و نیز نقض حق پوشش دانشجویان به عنوان بخشی از شهروندان ایران نیست. البته طبق سنت روحانیت شیعه در تقیه و توریه و دیگر شگردهای دروغ‌‌گویی و ناراست‌نمایی، حجت‌الاسلام کلانتری نیز درباره تحول فرهنگی مطلوبش به وارونه جلوه‌‌دادن حقایق روی آورده و گفته «تحول فرهنگی یعنی دانشگاه در حوزه آموزش قوی باشد، در حوزه پژوهش به استانداردهای جهانی برسد و کتابخانه‌های دانشگاه همواره مملو از دانشجویان و محققان باشد. تحول فرهنگی یعنی فضای دانشگاه، فضای علم، اندیشه، تضارب آراء و مباحثه علمی باشد.»
در متن رسمی دستورالعمل مورد تاکید این روحانی حکومتی استفاده از کلاه بدون مقنعه، استفاده از روسری‌های نازک و کوتاه، شال به‌تنهایی و یا حتی خارج‌شدن مو از جلوی سر و پشت مقنعه، استفاده از دامن جایگزین شلوار، استفاده از شلوار کوتاه، چسبان، استرچ یا شلواری که تعمدا پاره یا وصله‌دار باشد، استفاده از چادرهای نامناسب همچون چادر نازک و توری، آرایش صورت و ناخن که موجب جلب توجه دیگران شود و استفاده افراطی از جواهرات (به‌ویژه نگین بینی) همگی در زمره مصادیق پوشش و آراستن غیرمجاز بانوان به‌شمار رفته است. مشابه همین موارد به عنوان پوشش‌های غیرمجاز مردان نیز آمده است که شامل مواردی چون ممنوعیت برداشتن ابرو، ممنوعیت پوشیدن کراوات و پاپیون، ممنوعیت استفاده از زیورآلات و نیز ممنوعیت خالکوبی و لباس‌های چسبان می‌شود.
در پایان کلانتری بیانیه گام دوم علی خامنه‌ای را به مناسبت چهل‌سالگی جمهوری اسلامی، مبنای حرکت معاونت فرهنگی در دانشگاه آزاد اسلامی دانسته و مدعی شده که دستورالعمل آراستگی و شئون رفتاری حاصل ساعت‌ها کار کارشناسی و تخصصی در معاونت متبوع او بوده و به همین دلیل آن را موضوعی مهم دانسته که می‌بایست در دستور کار مسئولان تمامی واحدهای دانشگاهی قرار گیرد. او البته به این هم اکتفا نکرده و راه‌اندازی مراکز مشاوره امین و برگزاری جلسات ایجابی برای بحث پوشش، عفاف و حجاب را از دیگر مباحثی دانسته که باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
شما چه فکر می‌کنید؟ آیا چنین دستورالعمل‌هایی را حافظ حقوق دانشجو می‌دانید یا ناقض حق آنان به عنوان شهروند؟
منابع مرتبط