«چِراغِ مِلکِ ایرون / وِنِه نومِه مازندِرون / وقتی که گل گرنه الو / بهار نشونه هسه / فانوس تی تی وونه سو / بهار نشونه هسه / دریای او بونه کهو / بهار نشونه هسه»
استان مازندران پر است از جاذبههای گردشگری و بسیاری از ایرانیان حداقل یک بار از این استان زیبای ایران دیدن کردهاند. جواهرده یکی از نقاط دیدنی مازندران است. جواهرده یا به گویش محلی «جئوَرده» یکی از روستاهای شهرستان رامسر در مازندران است. درباره نام این روستا و معنای آن سخن بسیار است اما آنچه به ظاهر دقیقتر مینماید این است که در گذشته «جورده» به معنای ده بالا در مقابل با «جیرده» به معنای پایین ده است که در گذر زمان «جورده» به جواهرده تغییر کرده است.
از قدیمیترین اشارهها به نام این ده در کتاب «تاریخ گیلان و دیلمستان» اثر سید ظهیرالدین مرعشی در قرن نهم هجری قمری است که «جئورده» نامیده شده است. (تاریخ گیلان و دیلمستان، بنیاد فرهنگ ایران، ۱۳۴۷) برخی از پژوهشگران نیز بر این نظرند که در این منطقه رسم قدیمی دفن مردگان در بلندیها و درون دخمهها به همراه لوازم زینتی و جواهرات توسط زرتشتیان رایج بوده است. برخی با اشاره به مزارهایی که در ورودی این روستا به نام «گبر گور» وجود دارد این نظر را قوی میدانند. این روستا در فاصله ۲۷ کیلومتری رامسر و در دهستان «سختسر» و در ارتفاعات ۲ هزار متری البرز قرار دارد. جمعیت آن بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰ حدود ۹۸۰۰ نفر (۲۴۷۰ خانوار) است. مردم فقط ۴ ماه از سال را در این روستا زندگی میکنند؛ بقیه سال پوشیده از برف است و در فصل تابستان نیز هوای مطبوعی دارد. مردم روستا به دامداری و کشاورزی امورات میگذرانند و صنایع دستی آن از جمله نمدمالی، سفال، آهنگری و مسگری است.
جواهرده روزگاری مرکز دادوستد بود که با شهر قزوین مراودات بسیار داشت اما جاده آن به دست مهندسان آلمانی و در سال ۱۳۵۰ ساخته شده است. از مناطق زیبای این روستای دیدنی باید به «گهواره سنگی»، «سلاژپشته»، «شیر سنگی» و چشمههای زیبای طبیعی این منطقه اشاره کرد که دیدگان هر گردشگری را مینوازد. جواهرده ۱۲ محله قدیمی دارد که «جولاخیل» بزرگترین محله ده و پس از آن «اوشیان سر»، «سید محله»، «برشی محله»، «آموسی خیل»، «صیقل محله»، «چاکدشت»، «سراب یا کربلابنه»، «رمک محله»، «تنگدره»، «فتوک محله»، «کهنه تنگدره»، و «شل محله» از بخشهای دیدنی دیگر این ده هستند. «شل محله» به عنوان مرکز مهم میوه پرتقال یکی از پایههای پرتقال جهان است و بزرگترین و متنوعترین مرکبات در این منطقه پرورش مییابد. یکی از پایههای مرکبات جهان به عنوان «پایه شل محله» به ثبت رسمی و جهانی رسیده است.
از آثار تاریخی جواهرده میتوان به مسجد آدینه اشاره کرد که در گذشتههای دور معبد و آتشکدهای زرتشتی بوده است. در گویش کهن رامسری به این مسجد «دزگا مزگت» میگفتهاند و از نظر تاریخی این مسجد از بسیاری از مساجد غرب مازندران و شرق گیلان قدمت بیشتری دارد. اولین تاریخ بنای مسجد آدینه به حدود ۷۰۰ سال میرسد و به شخصی به نام «شل شریف» برمیگردد که از بزرگان جواهرده بوده است.
لباسهای سنتی زنان جواهرده نیز به این ده جلوه ویژهای بخشیده است. در نزدیکی جواهرده، پوشش جنگلی به چمنزار و بوتهزار تغییر شکل میدهد و در همین نقطه در دامنه کوههای «سماموس» است که این روستای زیبا و دیدنی جلوهگری میکند. جویبارهای بالادست این روستا با آبشارهای زیبا و پارک جنگلی بزرگی که در کنار صفارود جا دارد و رودخانههایی که آب معدنی گازدار در خود دارد از جاذبههای گردشگری این منطقه هستند. آب آشامیدنی منطقه نیز از چشمههای متعددی مانند «سلیمان»، «برشی» و «کوه کین» تامین میشوند. جاذبههای گردشگری استان مازندران به راستی که قابل شمارش نیستند. برای آشناشدن با نام برخی از این مکانهای دیدنی میتوانید به سایت آریازمین بروید.