«سید حسن عاملی» – امام جمعه اردبیل – در خطبههای نماز جمعه هفت تیر ۱۳۹۸ با اشاره به تحریم خامنهای از سوی دولت ایالاتمتحده، رهبر جمهوریاسلامی را فرد «سادهزیست» دانست که هیچ یک از اموال در اختیار او حتی به نام او نیست.
نماینده ولیفقیه در استان اردبیل گفت: «آنها بهتر از همه از سادهزیستی رهبر انقلاب خبر دارند. در تهران یک کوچه را مسدود کردهاند و برای رهبر معظم انقلاب دفتر، منزل و حسینیه درست کردهاند. آن هم به نام رهبر نیست و همه بیتالمال است. این تحریم از این جهت مفید است که جهانیان را با سلوک ساده و بیآلایش رهبر انقلاب، مردمیبودن او و اقتدار روحی او آشنا میکند».
این سخنان او در راستای واکنش دیگر مقامات جمهوریاسلامی و از جمله، «حسن روحانی» به تحریم خامنهایست. رییسجمهوریاسلامی نیز در واکنش به تحریم رهبر جمهوریاسلامی و اموال منقول و غیرمنقول او گفته بود: «هیچ حکومتی اگر یک ذره خرد و تدبیر داشته باشد نمیآید بالاترین مقام یک کشور آن هم نه تنها مقام سیاسی، بلکه مقام دینی، اجتماعی و معنوی نه یک فرد که فقط رهبر ایران است بلکه رهبر عاشقان ایران انقلاب اسلامی و شیعیان در جهان اسلام و در سراسر جهان است را تحریم کند. میگویند میخواهیم اموال رهبری را تصرف کنیم! اموال او یک حسینیه و یک خانه ساده است. رهبران ما که مثل رهبران بقیه کشورها نیستند که در حسابهای خارجیشان میلیاردها پول داشته باشند که بخواهید آنها را تحریم و تصرف کنید».
حسن روحانی در سخنان خود گفته بود که دست وزارتدفاع و سپاهپاسداران را نیز میبوسد. امام جمعه اردبیل نیز جدای از تجلیل از خامنهای از فرماندهان سپاه پاسداران نیز تجلیل کرد و گفت: «فرماندهان سپاه هم در نهایت ساده زیستی هستند و اهل ثروت اندوزی نیستند. ما با بعضی از فرماندهان نیروی دریایی سپاه که تحریم شدند رفاقت نزدیکی داریم. ساده زیستی، صفا و طهارت نفس در آنها وصف اول است».
عاملی – امامجمعه اردبیل – خامنهای را فردی «سادهزیست» دانست
فصل سخت تحریم برای خامنهای
این سخن از حسن عاملی و قبل از او، حسن روحانی، در حالی گفته میشود که به بیان تحلیلگران سیاسی از جناحهای مختلف سیاسی، تحریم آیتالله خامنهای از سوی ایالاتمتحده تحریمی سخت برای خامنهای خواهد بود. «فرزانه روستایی» – تحلیلگر سیاسی – که پیش از این در روزنامههای اصلاحطلب قلم میزد درباره تحریم دفتر خامنهای به ضربهای اشاره میکند که بنیادهای زیرنظر خامنهای از این تحریم میخورند.
روستایی درباره این تحریم نوشته است: «با تحریم دفتر آیتالله خامنهای بزرگترین بنیادهای میلیاردی که با پولهای کلان داشتند، یکجا تحریم شدند. آستان قدس رضوی، کمیته امداد، بنیاد برکت، سازمان اوقاف، بنیاد علوی، سازمان تبلیغات اسلامی، ستاد اجرایی فرمان امام، سازمان اقتصادی کوثر، مجمع جهانی تقریب مذاهب و …همگی تحریم شدند. این تشکیلات چند صد میلیاردی ستون فقرات دولت سایه ایران به ریاست رهبر ججمهوری اسلامی است که وزارتخانهها را دور میزد، درگیر پولشوییهای کلان بود، و در مهمترین بخش از روابط خارجی سید حسن نصرالله را تامین و حشد الشعبی را برای سرکوب مردم راهی خوزستان کرد».
«حسن شریعتمداری»، از فعالان سرشناس مخالف جمهوریاسلامی که خواستار سرنگونی این نظام است نیز در تحلیلی پیرامون تحریم دفتر خامنهای به ابعاد مذهبی این تحریم نیز پرداخت و تاکید کرد که این تحریم میتواند عاملی برای کاهش اثرگذاری خامنهای بر دنیای شیعه باشد. شریعتمداری که خود فرزند یک آیتالله برجسته شیعه است که به علت مخالفت با خمینی، محصور شده بود، به پیوستگی گروههای تروریستی شیعه به خامنهای و منابع مالی او اشاره میکند و این تحریم را زمینهساز پارازیت بر این ارتباط میداند.
شریعتمداری در توضیح بیشتر پیرامون این تحریم تاکید میکند که بودجه عظیمی که تحت عنوان تبلیغات مذهبی و فرهنگی به وسیله بیت خامنهای انجام میشود میتواند شامل این تحریمها شود. دستگاه بزرگ روحانیت شیعه در نجف و نمایندگان مذهبی خامنهای در سراسر جهان هم میتوانند هدف این تحریمها باشند. او در توضیح بیشتر میگوید: «دامنه آن در صورت لزوم میتواند همه حوزههای نظام را شامل شود و حتی به حوزههای مذهبی مانند امامان جمعه و متصدیان مذهبی و حوزههای علمیه و شهریه ماهانهای که رهبری در داخل و خارج از ایران به طلاب میپردازد نیز شامل شده و همه این گسترهها را نشانه گرفته باشد و علاوه بر بدنه سیاسی و نظامی – بده بستان او را با بخش مذهبی نیز دشوار کند. کمک به آنچه که نهضتهای آزادیبخش خوانده میشوند ودرحقیقت شامل مواجببگیران و عوامل جمهوری اسلامی و سپاه و رهبری در خارج از کشورند، عموما از سوی نهاد رهبری انجام میگیرد. علاوه بر آن،».
حسن شریعتمداری؛ منتقد خامنهای و فرزند کاظم شریعتمداری
عدد و رقم دقیقی از میزان ثروت نهادهای زیر نظر خامنهای وجود ندارد. اگرچه گزارش رویترز از «ستاد اجرایی فرمان امام» در چند سال پیش، بر بخشی از این امپراتوری کلان نور افکنده بود. گزارشی که مورد استناد وزارت خارجه ایالات متحده نیز واقع شد. مایک پمپئو در یک سخنرانی در لسآنجلس در سال ۲۰۱۸ به بخشی از داراییهای خامنهای پرداخته بود و با اشاره به «ستاد اجرایی فرمان امام»، ثروت این نهاد را ۹۵ میلیارد دلار ذکر کرد. مبلغی که خبرگزاری رویترز آن را به عنوان میزان ارزش داراییهای منقول و غیرمنقول این نهاد بیان کرده بود.
ارزش املاک مصادرهای ستاد مبلغی معادل ۵۲ میلیارد دلار است و سرمایه ستاد در شرکتهای مختلف نیز معادل ۴۳ میلیارد دلار است. این ستاد از سال ۲۰۰۷ با فعالیت در حوزههای بانکی، بیمه، ساختوساز، نفت، و دیگر حوزههای درآمدزای اقتصادی، میلیاردها دلار درآمد سالانه دارد. درآمدهایی که همه در راستای عملیاتیسازی ایدههای خامنهایست. هدف از تشکیل این ستاد نیز «شناسایی و مصادره اموال وابستگان به رژیم شاهنشاهی» بوده است و مصادره اموال نیز بخشی از منابع درآمدی این ستاد است؛ اما نکته این است که بخش قابلةوجهی از اموال مصادرهشده توسط این ستاد متعلق به ایرانیانی بوده است که به خارج از کشور مهاجرت کرده بودند و وابستگی و تعلق به رژیم سابق حاکم بر ایران نداشتهاند. به عنوان مثال میتوان از بهائیان نام برد.
البته ستاد اجرایی فرمان امام در دوره ریاستجمهوری اوباما تحریم شده بود؛ اما دهها نهاد دیگر و «غیر دولتی» زیر نظر نهاد رهبری بودند که تحریم نشده بودند و بلکه برای دورزدن تحریمها از آنها استفاده میشد. در واقع همانطور که تحلیلگران در بالا گفتند، تحریم دفتر خامنهای بسیار دامنه دارد. به عنوان نمونه یک تحلیلگر به این نکته میپردازد که حتی ممکن است نمایندگان خامنهای در کشورهای مختلف دیگر نتوانند به فعالیت بپردازند. درواقع آنها بخشی از چارچوب دیپلماتیک روابط کشورها محسوب نمیشوند و بر این اساس حکومتها موظف نیستند که حتما به آنان اجازه فعالیت بدهند.
«فرامرز داور» – تحلیلگر سایت ایرانوایر – پیرامون تبعات این تحریم به این مسئله میپردازد که این تحریمها حالت فزاینده دارند و لزوما یکشبه به اهداف خود نمیرسند. به گفته او این تحریمها تحریمها عملکرد اهداف خود را به صفر نمیرسانند اما هزینه اداره و ادامه فعالیتشان را بالاتر میبرند.
او در ادامه سخنان خود گفت: «در واقع، هدف از تحریم جدید، افزایش هزینههای هدف به صورت مداوم است. به جز این، معنای نمادین تحریم، ایجاد نوعی هزینه حیثیتی هم برای نهاد و افراد تحریم شده است. در میان حدود ۲۰۰ کشور جهان، وضعیتی که ایران و کادر رهبری با آن مواجه است، بسیار انگشت شمار و حتی کم سابقه است. این وضع از جمهوری اسلامی ایران یک نظام حکومتی با وضعیت غیرعادی در میان کشورها ساخته است».
ستاد اجرایی فرمان امام از نهادهای ثروتمند زیر نظر خامنهایست