شکنجه هر نوع وارد‌آوردن عمدی آسیب، درد، و رنج ذهنی یا جسمی از سوی ماموران حکومتی یا نیروهای شبه‌حکومتی یا شبه‌نظامی است.
نتایج مطالعه سازمان «آزادی از شکنجه» از میان ۶۹ نمونه زندانیان ایرانی
- ۹۷درصد محروم از روند سالم و قانونی رسیدگی به پرونده بودند.
- ۷۸ درصد مورد شکنجه واقع شده بودند.
- ۳۲ درصد وادار به امضا کردن اعتراف‌نامه علیه خودشان شده بودند.
– ۷۸ درصد مورد شکنجه واقع شده بودند.
– ۳۲ درصد وادار به امضا کردن اعتراف‌نامه علیه خودشان شده بودند.
منبع: Ffreedon of Torture, 2018 iran Summary Report (زیر اسلاید با فونت کوچکتر)
هدف‌های شکنجه
- شکستن روان و روحیه قربانی برای وادار کردن او به همکاری
- اجبار فرد به اعتراف علیه خود یا دیگران
- مجازات
- کینه و انتقام
- وحشت‌افکنی در قربانی یا شاهدان شکنجه، یعنی عموم مردم
- بدون هدف مشخص و صرفا برای آزاردادن و دگرآزاری
انواع شکنجه
- شکنجه روانی: آزار ذهن و احساسات بدون آزار مستقیم بدن
- شکنجه جسمی-روانی: آزار از طریق آسیب‌رساندن به بدن، مانند کتک زدن، بی‌خوابی‌دادن و …
عواقب شکنجه
- در بسیاری از موارد هدف اصلی از شکنجه آسیب به روان و شخصیت افراد است.
- شکنجه جسمی همیشه به دلیل پایمال کردن کرامت انسانی به ذهن و روان نیز آسیب می‌زند.
- شکنجه روانی معمولا با عوارض جسمی ناشی از فشارهای ذهنی و عصبی همراه خواهد بود.
چه کسانی از شکنجه آسیب می‌بینند؟
- فرد شکنجه‌شده
- خانواده
- دوستان
- و تمامی شاهدان شکنجه یا کسانی که دچار استرس و وحشت ناشی از آن شده‌اند.
بعضی روش‌های شکنجه روانی
- سلول انفرادی
- تهدید به صدور احکام سنگین مانند اعدام
- تهدید نگاه‌داشتن زندانی برای مدت طولانی
- وانمود‌کردن به لو‌داده‌شدن زندانی توسط سایرین
- وانمود کردن بیماری یا درگذشت والدین یا فرزندان زندانی
- قطع تماس با خانواده یا وکیل
- تهدید به آزاردادن یا دستگیر‌کردن عزیزان و دوستان
- تهدید زندانی به اضافه‌کردن اتهامات جعلی
علامت‌ها و اثرهای شکنجه در فرد
- استرس
- از‌دست‌دادن تمرکز
- ناتوانی از تفکر منطقی
- افسردگی و احساس درماندگی
- احساس بیگانگی و تنهایی شدید
- احساس گناه و سرزنش خویشتن
- افکار خودکشی یا خودزنی
- مشکلات خواب
- سوءظن و احساس مداوم در‌خطر‌بودن
- فلشبک‌های آزار‌دهنده
اثرات شکنجه بر جامعه
- هراس و وحشت عمومی
- سکوت منتقدان و مخالفان
- ناامیدی و درماندگی گسترده
- خشم عمومی
- تخریب احساس عزت و کرامت انسانی
به همین دلایل شکنجه‌گران گاهی به جای مخفی‌کردن شکنجه، آن را علنی می‌کنند؛ مانند نمایش صورت کتک‌خورده یا دست شکسته زندانی.