«نودشه وه ته ن یاگی نازارا / سه وزایی پوشه جه نه و وه هارا»
(ای نودشه قدمگاه عزيزان سفركرده / قبای سبز بهار را برای حضوری دوباره بر تن كن)
جاذبههای گردشگری استان کرمانشاه بسیار است. از «قلعه پیران ویسه» تا «تالار مشیدان» و «کاخ ساسانی قصر شیرین»، از «نیایشگاه آناهیتا» و «کتیبه گودرز» تا دیدنیهای طبیعی همچون غار «آسنگران»، «تایله نو» و «رتیل». یکی از دیدنیهای این استان که شاید کمتر درباره آن بدانیم شهری است در نقطه مرزی ایران و عراق، در ۱۵۰ کیلومتری شهر کرمانشاه و از توابع شهرستان پاوه یا اورامانات. نام این شهر «نودشه» است؛ نودشه در میان کوههایی بلند و درههایی عمیق و تنگ قرار گرفته و اطراف آن را جنگلهای بلوط، ون، درختان میوه و چشمههای زلال فرا گرفته است که هر بینندهای را به تحسین وا میدارد. این شهر از شمال با مریوان و از غرب با شهرهای شرقی استان کردستان عراق از جمله حلبچه و بیاره هممرز است.
در لغتنامه دهخدا به نقل از «فرهنگ جغرافیایی ایران»، جلد پنجم، در معنای «نودشه» آمده است: «دهی است از دهستان اورامان لهون از بخش پاوه شهر سنندج و در ۴۷هزار گزی مشرق راه پاوه به نوسود که در منطقهای کوهستانی و سردسیری است. خانههای آن پلهپله به سمت کوهها در اوج و نهایت زیبایی هستند.»
در جنگ عراق و ایران درست فردای روزی که صدام شهر حلبچه را بمباران شیمیایی کرد، یعنی ۲۶ اسفند ۱۳۶۶، نودشه توسط هواپیماهای عراق بمباران شیمیایی شد؛ بمبارانی که عوارضش هنوز گریبانگیر اهالی شهر است. هنوز جانبازانی شیمیایی هستند که در دشواری بسیار زندگی میکنند و جانشان را بر اثر عوارض بمباران شیمیایی آن روزها از دست میدهند. یکی از آنها فائق فلاحتی، جانباز شیمیایی ۷۰ درصد، بود که در سال ۱۳۹۲ جان خود را از دست داد. او که چهار فرزندش بر اثر این بمبارن شیمیایی جان باخته بودند، نهمین کشته خانواده فلاحی بر اثر بمباران شیمیایی بود.
در این منطقه خانقاه دراویش بسیار است و سماع نیز اجرا میشود. شهروندان نودشه بیشتر سنیمذهب و پیرو مذهب شافعی، از مذاهب چهارگانه اهل سنت، هستند. آنها به زبان هورامی (اورامی)، از شاخههای زبان کردی، سخن میگویند. غذاهای محلی نودشه نیز بسیار خوشمزه است که از جمله میتوان به یاپراخ یا دلمه برگ مو و آش گیاهان کوهستان اشاره کرد. از صنایع منحصر به فرد این شهر نیز میتوان به گیوه و گیوهبافی اشاره کرد. در این شهر اکثریت ساکنان خصوصا زنان، گیوهبافی – که به زبان محلی به آن «کلاش» میگویند – را آموختهاند و میدانند.
آبشار نودشه، بسیار زیبا است. نام نودشه از ریشه «پژکه» به معنای قلعه است؛ چرا که در این منطقه قلعههای بسیاری وجود دارد.
آرامگاه سید عبیدالله برادر موسیالرضا، امام هشتم شیعیان، نیز بنا بر باور بعضیها در این ناحیه است که به آن «کوسه هجیج» گفته میشود. دره هجیج یا حجیجیان نیز یکی از روستاهای هورامان لوهون و چسبیده به نودشه است؛ هرچند این روستای دیدنی خالی از سکنه است و اهالی آن مجبور شدهاند به دلیل احداث جاده جدید پاوه آنجا را ترک کنند. این جاده دقیقا از وسط روستا عبور کرده و باعث تخلیه آن شده است. با این حال به دلیل وجود باغهای زیبا بار دیگر اهالی در باغهای خود شروع به ساخت و ساز کردند. میتوان گفت دره هجیج یکی از مکانهای بسیار زیبای هورامان است.
از دیدنیهای دیگر استان کرمانشاه کتیبه بیستون، طاق بستان، تپه گنجدره و غار دواشکفت و … هستند که بسیار دیدنیاند.