بینش و انگیزه
مین‌های زمینی مرگبارترین میراث جنگ هستند. پس از پایان جنگ، مین‌های زمینی تا حدود ۵۰ سال در زمین فعال بوده و تهدیدی دائمی برای غیرنظامیان هستند. احتمال کشته یا مجروح شدن غیرنظامیان توسط مین‌ها، حداقل ده برابر کشته شدن جنگجویان توسط آنها در طی جنگ است.1 در هر بیست دقیقه یک نفر با مین کشته می‌شود یا عضوی از بدنش را از دست می‌دهد. کودکان که به احتمال بیشتر اشیای غریب را برمی‌دارند و به احتمال کمتر به علایم هشدار دهنده توجه می‌کنند، بیش از همه از مین‌ها آسیب می‌بینند.2 سازمان مبارزه بین‌المللی برای ممنوعیت مین‌ها و پایان دادن به این مشکل مبارزه می‌کند.
اهداف و مقاصد
سازمان مبارزه بین‌المللی برای ممنوعیت مین‌های زمینی در سال ۱۹۹۲، جهت توقف تولید، فروش و ذخیره‌سازی مین‌های زمینی ضد نفر و از میان بردن بی‌خطر مین‌های زمینی جنگ‌های گذشته تاسیس شد.3 اعضای این سازمان بر این باور بودند که این هدف با منع بین‌المللی مین‌های ضد نفر قابل تحقق است. سازمان مبارزه بین‌المللی برای ممنوعیت مین‌های زمینی و رسیدن به این هدف، حمایت سازمان‌های غیردولتی را به دست آورده و بر دولت‌ها فشار آورد تا از این امر حمایت کنند. یکی از اولین تلاش‌های آنان، سازمان دادن به مجموعه‌ای از ملاقات‌ها با سازمان‌های غیردولتی اروپایی جهت افزایش آگاهی و هماهنگ کردن مبارزه علیه استفاده از مین‌های زمینی بود. پیش از پایان سال ۱۹۹۲، پارلمان اروپا قطعنامه‌ای در جهت تعلیق پنج ساله تجارت مین‌های زمینی ضد نفر به تصویب رساند.4 به واسطه کار سازمان مبارزه بین‌المللی برای ممنوعیت مین‌های زمینی جهت کسب حمایت از سازمان‌های غیردولتی و دولت‌ها، پیمان منع مین در سال ۱۹۹۷، توسط ۱۲۲ کشور امضا شد، یعنی درست شش سال پس از آغاز این مبارزه.5
کار سازمان مبارزه بین‌المللی برای ممنوعیت مین‌های زمینی، با امضای پیمان ضد مین به پایان نرسید. این سازمان جهت افزایش آگاهی در مورد خطرات مین‌های زمینی به کار خود ادامه داده و به نحو خستگی‌ناپذیر برای قانع ساختن کشورهای دیگر برای پیوستن به پیمان تلاش می‌کند. تعداد امضاءکنندگان امروز به ۱۵۶ کشور رسیده است. این بدین معناست که ۳۹ کشور به پیمان نپیوسته‌اند. از جمله کشورهای مهم تولید کننده مین مثل ایالات متحده، چین، روسیه، هند، پاکستان و ایران.6 سازمان مبارزه بین‌المللی برای ممنوعیت مین‌های زمینی، فعالیت‌های مرتبط با مین را در کشورهایی که پیمان را به امضاء رسانده‌اند زیر نظر دارد تا اطمینان حاصل کند آنها به تعهدشان پایبند هستند؛ فعالیت‌های سازمان مبارزه بین‌المللی برای ممنوعیت مین‌های زمینی، شامل پاک کردن مین‌هایی که قبلا کار گذاشته شده‌اند و ارائه کمک انسان‌دوستانه به قربانیان مین‌های زمینی می‌شود.7 سازمان مبارزه بین‌المللی برای ممنوعیت مین‌های زمینی، اکنون بخشی از «ائتلاف مهمات خوشه‌ای» است. این گروه در پی اعمال ممنوعیت بین‌المللی مهمات خوشه‌ای و آگاهی‌رسانی در مورد تاثیرات انسانی آن است. مهمات خوشه‌ای، هم برای غیرنظامیان و هم برای سربازان در مناطق جنگی خطرناک است.8
رهبری
علی‌رغم هدف بلند پروازانه سازمان مبارزه بین‌المللی برای ممنوعیت مین‌های زمینی و موفقیت جالب توجه آن، جودی ویلیامز که این سازمان را بنیان نهاد، آغاز کار این نهاد را چندان بلند پروازانه نمی‌داند. او به بوستون گلوب می‌گوید: «وقتی که آغاز کردیم تنها سه نفر بودیم که در یک اتاق گرد هم می‌نشستیم. ما به دنبال ناکجاآباد بودیم. هیچ یک از ما فکر نمی‌کرد که هرگز بتوانیم مین‌های زمینی را منع کنیم. من هرگز فکر نمی‌کردم که این امر در شش سال محقق شود.»9 رهبری، شور و حال و تعهد ویلیامز، برای موفقیت سازمان مبارزه بین‌المللی جهت ممنوعیت مین‌های زمینی اهمیت حیاتی داشت.
ویلیامز نخست به عنوان یک معلم انگلیسی برای غیرانگلیسی‌زبانان آموزش دیده بود. به هنگام کار در یک موسسه در واشینگتن دی سی در سال ۱۹۸۱، اعلامیه‌ای در مورد نقض حقوق بشر در السالوادور به او داده شد.10 این اعلامیه علاقه وی را به فعالیت در سطح جهانی برانگیخت. ویلیامز کار در این زمینه را با فعالیت در کمپین حقوق بشر در آمریکای مرکزی آغاز کرد تا کیفیت زندگی ساکنان این منطقه را بهبود بخشد. او پس از تثبیت خود در درون جامعه حقوق بشر، توسط بابی مولر، رئیس بنیاد جنگ‌دیدگان ویتنام در آمریکا دعوت شد تا یک مبارزه بین‌المللی را علیه مین‌های زمینی ضد نفر هدایت کند.11 او سپس در سال ۱۹۹۲، سازمان مبارزه بین‌المللی برای ممنوعیت مین‌های زمینی را بنیان نهاد. وی هجده سال در این سازمان مشغول به کار بوده و جایزه صلح نوبل را در سال ۱۹۹۷ از آن خود کرده است.
ویلیامز موفقیت خود به عنوان یک رهبر را به توانایی‌اش در واگذاری مسئولیت از طریق یک ساختار مدیریت غیرمتمرکز نسبت می‌دهد. او بر این باور است که ساختار ضعیف سازمان‌های غیردولتی مستقل که در قالب سازمان مبارزه بین‌المللی برای ممنوعیت مین‌های زمینی بدون یک دفتر مرکزی مشغول به کار بودند، به این سازمان‌ها امکان داد که مسئولیت مبارزات خود را بر عهده گیرند. در عین حال، سازمان بزرگ‌تر – مبارزه بین‌المللی برای ممنوعیت مین‌های زمینی – را قادر ساخت تا یک جنبش جهانی را با تاثیر بیشتر بر موسسات دولتی در سراسر جهان به پیش برد.12
شجاعت و عزم ویلیامز در موفقیت سازمان مبارزه بین‌المللی برای ممنوعیت مین‌های زمینی نقشی حیاتی داشت. او بدون این شخصیت قوی نمی‌توانست برنامه کمرشکنی را که شامل ملاقات با تعداد بی‌شماری از سران دولت‌ها می‌شد تاب بیاورد، رهبرانی که برخی حامی و برخی مخالف سرسخت پیمان منع مین بودند. سوزانا سیرکین، معاون موسسه پزشکان برای حقوق بشر در مورد ویلیامز می‌گوید: «او هرگز از ایستادن در برابر یک ژنرال یا رهبر جهانی ابا نداشت، با این اعتقاد که در این موضوع حق با وی است و هر آنچه را که لازم بود انجام شود به آنها می‌گفت.»13
فضای مدنی
فضای مدنی آزاد اندیشانه می‌تواند زمینه ظهور جنبش‌های تلاشگرانه‌ای را فراهم کند که مزایای زیادی دارد. از این رو چندان شگفت‌انگیز نیست که سازمان مبارزه بین‌المللی برای ممنوعیت مین‌های زمینی، تلاش‌های اولیه‌اش را بر کشورهای در حال توسعه با جوامع باز متمرکز کرد. به عنوان نمونه، یکی از اقدامات اولیه ویلیامز، اصرار بر پارلمان استرالیا بود تا اقدامات مرتبط با پاک کردن مین‌های زمینی در کامبوج را حمایت کند.14 در عین حال، آزادی در یک کشور، تلاش موفقیت‌آمیز را تضمین نمی‌کند؛ ایالات متحده به عنوان کشوری توسعه‌یافته و باز، نشان داده که یکی از مقاوم‌ترین دولت‌ها در خودداری از امضای پیمان منع مین بوده است. ایالات متحده به جای پیوستن به این پیمان در سال ۱۹۹۷، از دیگر کشورها خواست که «کنوانسیون سلاح‌های متعارف» را حمایت کنند. این پیمان محدودیت‌های کمتری را اعمال می‌کند با این استدلال که استفاده از مین‌های زمینی برای حفاظت از پرسنل نظامی ایالات متحده ضرورت دارد.15 در نوامبر ۲۰۰۹، دولت اوباما اعلام کرد که استفاده از مین‌های زمینی را مجاز می‌داند، اما پس از محکومیت شدید این تصمیم توسط سازمان‌های غیردولتی مثل سازمان مبارزه بین‌المللی برای ممنوعیت مین‌های زمینی، اوباما به طور ضمنی وعده داد، سیاست خود در مورد مین‌های زمینی را مورد تجدید نظر قرار دهد. با این حال، سازمان مبارزه بین‌المللی برای ممنوعیت مین‌های زمینی تنها با «خوش‌بینی احتیاط‌آمیزی» به این موضوع می‌نگرد.16
پیام و مخاطب
سازمان مبارزه بین‌المللی برای ممنوعیت مین‌های زمینی برای رسیدن به یک پیمان بین‌المللی منع استفاده از مین‌های زمینی ضد نفر باید بسیاری از کشورها را قانع می‌ساخت که از چنین پیمانی حمایت کنند. اعضای اولیه سازمان مبارزه بین‌المللی برای ممنوعیت مین‌های زمینی بسیار اندک بودند، اما می‌دانستند که جامعه بزرگ و متنوع فعالان و تلاشگران می‌تواند به هدف منع بین‌المللی مین‌های زمینی دست یابد. سازمان مبارزه بین‌المللی برای ممنوعیت مین‌های زمینی علاوه بر گفتگوی مستقیم با دولت‌ها با سازمان‌های غیردولتی که علایق مشترکی داشتند، ارتباط برقرار کرد و ائتلاف آنها را به حد ۱۳۰۰ سازمان در ۹۵ کشور گسترش داد.17 این سازمان‌های غیردولتی نیز به نوبه خود آگاهی در مورد مین‌های زمینی را در کشورهای خود افزایش دادند و بر دولت‌هایشان فشار وارد آوردند تا از حذف کامل مین از صحنه زمین حمایت کنند.
فعالیت‌های فراگستر
ویلیامز معتقد است، راهبردهای «ارتباطات درون‌سازمانی» تاثیر قابل ملاحظه‌ای بر موفقیت سازمان داشته است. به بیان وی این سازمان در مراحل اولیه خود «چیزی بیش از تعداد انگشت‌شماری از سازمان‌های غیردولتی پراکنده» با علایق متفرق نبود. ویلیامز بر این باور بود که اعضا باید به طور فعال در مبارزه علیه مین‌های زمینی درگیر شوند تا جنبش شتاب کافی پیدا کند.18 به این دلیل، سازمان مبارزه بین‌المللی برای ممنوعیت مین‌های زمینی، تحلیل‌های روزآمد خود را برای اعضای کمپین می‌فرستاد و آنها را در تمامی مراحل راهبردی و پیشرفت کمپین قرار می‌داد.
این سازمان همچنین، به جای شیوه سنتی تماس با حامیان بالقوه از طریق نامه، بر تماس‌های تلفنی، نمابر و پیام‌های الکترونیکی تکیه می‌کرد. گردانندگان این سازمان دریافتند که نامه نمی‌تواند حس اضطرار را برانگیزاند در حالی که نادیده گرفتن نمابر که در آن زمان یک فناوری نو بود دشوار می‌نمود.19 سازمان مبارزه بین‌المللی برای ممنوعیت مین‌های زمینی همچنین تلاش کرد، با هدف ارتقای روابط شخصی با رهبران جهانی، ملاقات‌های رو در رو ترتیب دهد. ویلیامز برای موفقیت پیمان، نقش کلیدی برای ارتباطات شخصی میان سازمان و دولت‌ها قائل بود.20
سیر پیشرفت کار سازمان مبارزه بین‌المللی برای ممنوعیت مین‌های زمینی، نمایانگر این نکته است که یک جنبش تلاشگر با استواری، راهبرد دقیق و هم‌پیمانان راهبردی می‌تواند به امور بزرگ دست یابد. ویلیامز در سال ۱۹۹۷، به کریستن ساینس مانیتور گفت: «من فکر می‌کنم که شما باید به برحق بودن خودتان باور داشته باشید. شما می‌گویید این چیزی است که ما می‌خواهیم بدان برسیم و این هم روشی است که در پیش می‌گیریم. و اگر مردم از این کار ناراحت شدند باید سرسخت بود.»21
Learn More
News & Analysis
“Chronology.” International Campaign to Ban Landmines. May 2004.
Goldberg, Carey. “Peace Prize Goes to Land-Mine Opponents.” The New York Times. 11 Oct. 1997.
“Home page.” Cluster Munition Coalition. Feb. 2010.
“Home page.” International Campaign to Ban Landmines. May 2009.
“Jody Williams.” Answers.com. 2010.
“Jody Wiliams.” Wikipedia. 13 Jan. 2010.
“Jody Williams, Nobel Laureate for Peace (1997).” International Campaign to Ban Landmines. May 2009.
“Jody Williams: 1997 Nobel Peace Prize.” Peacejam. 2008.
“Landmines.” Human Rights Watch. 1 March 2010.
“Landmines: A Deadly Inheritance.” UNICEF. 10 Sept. 2000.
“Landmine Facts and Figures.” BBC News. 31 July 1998.
“Laying Landmines to Rest?” Integrated Regional Information Networks. 23 Jan. 2010.
“Ninth Meeting of State Parties Eyes Mine Ban Treaty Deadline.” NewsAhead. 24 Nov. 2008.
“The Nobel Peace Prize 1997.” Nobelprize. 1997.
Books
Williams, Jody, Stephen D. Goose, and Mary Wareham. Banning Landmines: Disarmament, Citizen Diplomacy, and Human Security. Plymouth: Rowman & Littlefield, 2008.
Multimedia
“Jody Williams on the Necessity of Activism.” YouTube. 8 Jan. 2008.
Williams, Jody, perf. Nobelity. Lighting Entertainment, 2006. Film.
Footnotes
[1]“Landmine Facts and Figures.” BBC News. 31 July 1998.
[2]Ibid.; “Landmines: A Deadly Inheritance.” UNICEF. 10 Sept. 2000.
[3]“Jody Williams: 1997 Nobel Peace Prize.” Peacejam. 2008.
[4]Text from the Congressional Record. C-SPAN. 1993.
[5]Williams, Jody. “The International Campaign to Ban Landmines – A Model for Disarmament Initiatives?” NobelPrize.org. 3 Sept. 1999.
[6]“Home page.” International Campaign to Ban Landmines. May 2009.
[7]“Laying Landmines to Rest?” Integrated Regional Information Networks. 23 Jan. 2010.
[8]“Home page.” International Campaign to Ban Landmines. May 2009.
[9]“It Started with Just Three People Sitting in a Room.” GlobalPact. 27 Feb. 2008.
[10]“Jody Williams: 1997 Nobel Peace Prize.” Peacejam. 2008.
[11]Ibid.
[12]Williams, Jody. “The International Campaign to Ban Landmines – A Model for Disarmament Initiatives?” NobelPrize.org. 3 Sept. 1999.
[13]Goldberg, Carey. “Peace Prize Goes to Land-Mine Opponents.” The New York Times. 11 Oct. 1997.
[14]“Chronology.” International Campaign to Ban Landmines. May 2004.
[15]“Laying Landmines to Rest?” Integrated Regional Information Networks. 23 Jan. 2010.; “Ninth Meeting of State Parties Eyes Mine Ban Treaty Deadline.” NewsAhead. 24 Nov. 2008.
[16]“US Reacts to Civil Society Outcry on Landmine Treaty Policy.” International Campaign to Ban Landmines. 2 Dec. 2009.
[17]“Jody Williams, Nobel Laureate for Peace (1997).” International Campaign to Ban Landmines. May 2009.
[18]Williams, Jody. “The International Campaign to Ban Landmines – A Model for Disarmament Initiatives?” NobelPrize.org. 3 Sept. 1999.
[19]Ibid.
[20]Ibid.
[21]Baldauf, Scott. “Nobel Laureate’s Long Trip from Vermont Farm to Fame.” Christian Science Monitor. 14 Oct. 1997.