در عصر جدید، فقه با نظام حقوقی اروپایی برخورد کرد. نظام‌های حقوقی و قضایی کشورهای مسلمان، پاره‌هایی از شریعت و پاره‌هایی از مفاهیم و قوانین اروپایی را در خود گنجاندند، بدون آن‌که بتوانند بر ناسازگاری میان شریعت و دانش حقوق فائق آیند. عالمان مسلمان چه درکی از قانون، حکومت قانون و فقه داشتند؟ تفاوت میان شریعت و حقوق مدرن از نظر مبانی انسان‌شناختی و سیاسی چیست؟ نظام قضایی در کشورهای مسلمان نمایان‌گر ناسازه‌های بسیاری است. چه ارتباطی میان این نظام قضایی و نهادهای شریعت و نهادهای حقوقی وجود دارد؟